Trichinose meer infecties   meer parasitaire infecties  

 Het onderstaande is de letterlijke vertaling van de online versie van de Merck Manual, consumer version.    Lees meer over de Merck Manuals.

Wat is het?
Trichinose is een infectie die wordt veroorzaakt door de rondworm Trichinella spiralis of een andere Trichinella-soort. Symptomen zijn diarree, buikkrampen, spierpijn en koorts.

  • mensen lopen de infectie op door het eten van rauw of onvoldoende verhit besmet vlees
  • in het begin hebben mensen misselijkheid, diarree en buikkrampen, later gevolgd door spierpijn, zwakte, koorts, hoofdpijn, en soms ontsteking van andere organen
  • enkele weken na de eerste besmetting kan een bloedtest om antilichamen tegen Trichinella op te sporen de diagnose bevestigen
  • het grondig koken van vlees kan de Trichinella larven doden, en het invriezen van varkensvlees (maar niet van vlees van wilde dieren) doodt de larven meestal
  • antiparasitaire middelen zoals albendazol kunnen de wormen uit de darm verwijderen, maar niet de larven in de spieren, en pijnstillers zijn nodig om de spierpijn te verlichten

Trichinella larven leven in het spierweefsel van dieren, meestal varkens, wilde zwijnen, vossen, beren, walrussen, en vele andere carnivoren. Soms bevat het spierweefsel van paarden die met vleessupplementen zijn gevoederd deze larven.

Mensen krijgen trichinose als ze ongekookt, ondergekookt of onvoldoende verwerkt vlees eten van een dier dat drager is van de parasiet. Bij de meeste mensen is besmetting het gevolg van het eten van varkensvlees, vooral in gebieden waar varkens ongekookte vleesresten en afval te eten krijgen, of van het eten van vlees van wilde zwijnen, beren of walrussen.

Wereldwijd komen jaarlijks naar schatting 10.000 gevallen van trichinose voor. In de Verenigde Staten worden jaarlijks minder dan 20 gevallen gemeld.

Wanneer een persoon vlees eet dat levende Trichinella-cysten bevat, wordt de cystewand verteerd, waarbij larven vrijkomen die snel volwassen worden en in de darm paren. Nadat de mannelijke wormen hebben gepaard, sterven ze en spelen ze geen rol meer bij de infectie. De vrouwtjes graven zich in de darmwand in en beginnen na enkele dagen larven te produceren.

De productie van larven gaat ongeveer 4 tot 6 weken door. Dan sterft de vrouwelijke worm of wordt uitgescheiden uit het lichaam. De larven worden door het lichaam vervoerd via de lymfevaten en de bloedbaan. De larven dringen de spieren binnen en veroorzaken een ontsteking. Na 1 tot 2 maanden vormen ze cysten die jaren in het lichaam kunnen blijven leven. Uiteindelijk worden dode larven geabsorbeerd of worden ze hard (verkalkt).

Bepaalde spieren, zoals die in de tong, rond de ogen en tussen de ribben, zijn het vaakst geïnfecteerd. Larven vormen zelden cysten in de hartspier, maar bij ongeveer een kwart van de mensen met trichinose zijn op een elektrocardiogram (ECG) tekenen van ontsteking in het hart te zien.

Symptomen   
De symptomen van trichinose variëren, afhankelijk van het stadium van de infectie, het aantal binnendringende larven, de aangetaste weefsels en de algemene lichamelijke conditie van de persoon. Veel mensen hebben geen symptomen.

Symptomen van trichinose treden op in twee stadia.

  • stadium 1: De darminfectie ontwikkelt zich 1 tot 2 dagen na het eten van besmet vlees. Symptomen zijn misselijkheid, diarree, buikkrampen en lichte koorts
  • stadium 2: De symptomen van de larvale invasie van de spieren beginnen gewoonlijk na ongeveer 7 tot 15 dagen. De symptomen omvatten spierpijn en -gevoeligheid, zwakte, koorts, hoofdpijn en zwelling van het gezicht, vooral rond de ogen. De pijn is vaak het meest uitgesproken in de spieren die worden gebruikt om te ademen, spreken, kauwen en slikken. Er kan uitslag ontstaan die niet jeukt. Bij sommige mensen wordt het oogwit rood, en hun ogen doen pijn en worden gevoelig voor fel licht

Als er veel larven aanwezig zijn, kunnen het hart, de hersenen en de longen ontstoken raken. Hartfalen, abnormale hartritmes, epileptische aanvallen en ernstige ademhalingsproblemen kunnen het gevolg zijn. De dood kan optreden, maar is zeldzaam.

Zonder behandeling verdwijnen de meeste trichinose-symptomen tegen de derde maand na besmetting, hoewel vage spierpijn en vermoeidheid langer kunnen aanhouden.

Diagnose   

Trichinose kan niet worden vastgesteld door microscopisch onderzoek van de ontlasting. Bloedonderzoek naar antilichamen tegen Trichinella spiralis is redelijk betrouwbaar, maar is pas 3 tot 5 weken na het begin van de symptomen positief. Als de resultaten negatief zijn, baseert een arts een eerste diagnose van trichinose meestal op de symptomen en de aanwezigheid van verhoogde niveaus van eosinofielen (een soort witte bloedcellen) in een bloedmonster. De antilichaamstest wordt gedurende enkele weken met tussenpozen van een week herhaald om de diagnose te bevestigen.

Een biopsie van spierweefsel (waarbij een stukje weefsel wordt weggenomen en onder een microscoop wordt onderzocht), die na de tweede week van besmetting wordt verricht, kan larven of cysten aan het licht brengen, maar is zelden noodzakelijk.

Preventie   
Trichinose kan worden voorkomen door vlees, met name varkensvlees en varkensvleesproducten, grondig te verhitten bij een temperatuur van meer dan 71°C, totdat het vlees door en door bruin is. In varkensvlees dat minder dan 15 centimeter dik is, kunnen de larven ook worden gedood door het vlees gedurende 20 dagen bij -5°C) in te vriezen. Invriezen wordt niet aanbevolen voor vlees van wilde dieren, omdat die besmet kunnen zijn met Trichinella-soorten die niet door lage temperaturen worden gedood.

Roken, zouten of koken in de magnetron doodt de larven niet op betrouwbare wijze.

Vleesmolens en andere voorwerpen die voor de bereiding van rauw vlees worden gebruikt, moeten grondig worden gereinigd. Ook het wassen van de handen met water en zeep is belangrijk.

Varkens mogen ook geen ongekookt vlees te eten krijgen.

Behandeling   

Albendazol of mebendazol, dat via de mond wordt ingenomen, verwijdert de volwassen wormen uit de darm, maar heeft weinig effect op de cysten in de spieren.

Analgetica (zoals niet-steroïde anti-inflammatoire geneesmiddelen, of NSAID's) helpen de spierpijn te verlichten.

Corticosteroïden (zoals prednison) kunnen worden voorgeschreven om de ontsteking bij ernstige infectie te verminderen.

De meeste mensen met trichinose herstellen volledig.

Bronnen:

Laatste wijziging: 18 juni 2022
  Einde van de pagina