Essentiële trombocytemie meer bloed  
  Primaire Trombocytemie

 Het onderstaande is de letterlijke vertaling van de samenvatting ('Quick Facts: Just the basics on this topic') uit de online versie van de Merck Manual, consumer version.    Lees meer over de Merck Manuals.

Wat is het?
Essentiële trombocythemie is een myeloproliferatieve aandoening waarbij een overmaat aan bloedplaatjes wordt geproduceerd, wat leidt tot abnormale bloedstolling of bloedingen.

Bloedplaatjes zijn kleine cellen in uw bloed die uw bloed helpen stollen. Een hoog aantal bloedplaatjes kan problemen veroorzaken met de bloedstolling.

  • soms maakt uw lichaam te veel bloedplaatjes aan
  • u kunt stolsels in uw bloedvaten krijgen of ongewoon bloedverlies hebben
  • uw handen en voeten kunnen branden en tintelen
  • artsen doen bloedonderzoek om te zien waarom u te veel bloedplaatjes heeft en nemen soms een klein monster van uw beenmerg
  • artsen zullen u medicijnen geven om de symptomen te verlichten en het aantal bloedplaatjes te verlagen

Oorzaak   
Uw lichaam maakt bloedplaatjes en andere bloedcellen, zoals rode bloedcellen en witte bloedcellen, aan in uw beenmerg. Het beenmerg is het zachte materiaal in het midden van uw botten. Bloedplaatjes zijn afkomstig van dezelfde bloedvormende cellen die andere bloedcellen maken.

Een hoog aantal bloedplaatjes kan worden veroorzaakt door:

  • een probleem met de bloedvormende cellen
  • een reactie op een ziekte

Soms maken de bloedvormende cellen gewoon te veel bloedplaatjes aan. Dit komt meestal doordat er een probleem is met een van de genen die de aanmaak van bloedplaatjes regelen. Dit probleem treedt meestal op na ongeveer de leeftijd van 50 jaar, maar soms gebeurt het bij jonge vrouwen. Minder vaak gaat het om genen die ook andere bloedcellen aansturen. Dit kan leiden tot een ernstiger bloedziekte.

Vaak is een hoog aantal bloedplaatjes een reactie op een ziekte, zoals bepaalde vormen van kanker, infecties of problemen met het immuunsysteem.

Complicaties   
Sommige mensen hebben geen complicaties. Maar als dat wel het geval is, zijn er twee belangrijke soorten:

  • te veel bloedstolling
  • te veel bloedingen

Te veel bloedstolling en te veel bloedingen lijken elkaars tegenpolen. Maar beide kunnen het gevolg zijn van te veel bloedplaatjes.

Te veel bloedstolling
In het begin zorgt een teveel aan bloedplaatjes voor een grotere kans op stolling van uw bloed - stolling is de taak van bloedplaatjes. U kunt stolsels krijgen in uw benen (DVT), in uw hersenen (beroerte), of in uw longen (longembolie).

Te veel bloedingen
Wanneer uw aantal bloedplaatjes extreem hoog is, hinderen de extra bloedplaatjes de bloedstolling. Uw bloedvaten kunnen uit zichzelf of na slechts een kleine verwonding bloed lekken.

Symptomen   
Een hoog aantal bloedplaatjes op zich veroorzaakt vaak geen symptomen. Maar u kunt wel het volgende voelen:

  • brandend of tintelend gevoel in uw vingertoppen, handen en voeten
  • hoofdpijn
  • zwak, duizelig en moe

Symptomen van abnormale bloedstolsels zijn onder meer:

  • een pijnlijk, gezwollen been
  • pijn op de borst en kortademigheid
  • zwakte aan één kant van uw lichaam

Symptomen van overmatig bloeden zijn onder meer:

Diagnose   
Trombocyten worden gemeten als onderdeel van een standaardonderzoek dat een volledig bloedbeeld (CBC) wordt genoemd. Om te zien waarom uw bloedplaatjes zo hoog zijn, kunnen artsen ander bloedonderzoek doen, waaronder speciale genetische tests. Het kan ook nodig zijn een klein monster (biopsie) van uw beenmerg te nemen en dit onder een microscoop te onderzoeken.

Behandeling   
Artsen zullen elk medisch probleem behandelen dat uw hoge aantal bloedplaatjes heeft veroorzaakt. Als dat probleem beter wordt, zou uw aantal bloedplaatjes moeten dalen.

Artsen kunnen u kleine doses aspirine geven om milde symptomen te verlichten. U zult waarschijnlijk in het ziekenhuis worden opgenomen als u veel bloed verliest, of als u een hartaanval of beroerte krijgt als gevolg van stolsels die door het hoge aantal bloedplaatjes worden veroorzaakt.

Artsen kunnen proberen de hoeveelheid bloedplaatjes in uw bloed te verlagen met:

  • medicijnen
  • bloedplaatjesverwisseling - artsen nemen wat bloed af, halen er bloedplaatjes uit en geven het bloed vervolgens weer terug aan uw lichaam
  • in zeldzame gevallen, stamceltransplantatie als u jong bent, een donor hebt en andere behandelingen geen succes hebben gehad

U moet om de zoveel tijd bloed laten prikken om te controleren of uw aantal bloedplaatjes niet weer is gestegen.

Bronnen:

Laatste wijziging: 26 juli 2022 Colofon  Disclaimer  Privacy  Zoeken  Copyright © 2002- G. Speek
  Einde van de pagina