| Scrotale pijn | meer nieren, urinewegen |
Het onderstaande is de letterlijke vertaling van de online versie van de
Merck Manual, consumer version.
Lees meer over de Merck Manuals.
|
Wat is het? Pijn in het scrotum (de zak die de testikels omringt en beschermt) kan voorkomen bij mannen van elke leeftijd, van pasgeborenen tot oudere mannen. De testikels zijn erg gevoelig, dus zelfs kleine verwondingen kunnen pijn of ongemak veroorzaken. |
Oorzaak
Pijn kan rechtstreeks verband houden met de testikels of veroorzaakt worden door aandoeningen in het scrotum, de lies of de buik.
Veel voorkomende oorzaken
De meest voorkomende oorzaken van plotselinge scrotale pijn zijn:
- verdraaiing van een testis (testiculaire torsie)
- verdraaiing van het aanhangsel van de zaadbal (een klein stukje weefsel dat aan de zaadbal vastzit)
- ontsteking van de bijbal (epididymitis)
Testiculaire torsie treedt op wanneer een testis op zijn zaadstreng draait. De verdraaiing blokkeert de bloedtoevoer naar de testis, wat pijn en soms de dood van de testis veroorzaakt. Testiculaire torsie komt vaker voor bij pasgeborenen en na de puberteit. Torsie kan ook optreden in het aanhangsel van de zaadbal, een klein stukje weefsel dat in principe functieloos is en overblijft na de ontwikkeling van het embryo. Net als bij een torsie van de zaadbal kan de verdraaiing van het aanhangsel de bloedstroom blokkeren, wat pijn veroorzaakt. Torsie van het teelbalaanhangsel komt vaker voor bij jongens van 7 tot 14 jaar.
Epididymitis is een ontsteking van de opgerolde buis bovenop de testis waarin sperma rijpt. Epididymitis is de meest voorkomende oorzaak van scrotale pijn bij volwassenen. Epididymitis wordt meestal veroorzaakt door een infectie, meestal een seksueel overdraagbare infectie. Soms is er echter geen sprake van een infectie. In zulke gevallen denken artsen dat de bijbal ontstoken raakt door een omgekeerde urinestroom in de bijbal, misschien door overbelasting (zoals wanneer mensen iets zwaars optillen).
Minder vaak voorkomende oorzaken
Er zijn een aantal minder vaak voorkomende oorzaken. Minder vaak voorkomende oorzaken zijn:
- een hernia in de lies (liesbreuk)
- infectie van de testis (orchitis), meestal veroorzaakt door de bof of een ander virus
- pijn door een aandoening in de buik (zoals een niersteen of blindedarmontsteking)
- verwonding
Gevaarlijke aandoeningen die soms scrotale pijn veroorzaken zijn onder andere een gescheurd abdominaal aorta-aneurysma en necrotiserende infectie van het perineum - het gebied tussen de geslachtsdelen en de anus dat Fournier-gangreen wordt genoemd. Kanker van een testis veroorzaakt slechts zelden pijn.
Evaluatie
De volgende informatie kan mensen helpen om te beslissen wanneer onmiddellijke medische hulp nodig is en wat ze kunnen verwachten tijdens het onderzoek.
Waarschuwingssignalen
Bij mannen met pijn in het scrotum zijn bepaalde symptomen en kenmerken reden tot bezorgdheid. Deze omvatten:
- plotselinge, hevige pijn
- zwelling in het scrotum of de lies, vooral een zwelling die niet naar beneden kan worden gedrukt en die gepaard gaat met hevige pijn of braken
- blaren en/of rode of zwarte verkleuring van het scrotum of het gebied tussen de penis en de anus
- symptomen van ernstige ziekte, zoals hoge koorts, ademhalingsmoeilijkheden, zweten, duizeligheid of verwardheid
Wanneer naar de dokter gaan
Mannen of jongens die waarschuwingssignalen hebben of ernstige pijn lijden, moeten onmiddellijk naar een dokter gaan omdat sommige oorzaken van pijn kunnen leiden tot
het verlies van een testis of andere ernstige complicaties. Mensen zonder waarschuwingssignalen moeten binnen een dag of twee naar de dokter gaan.
Wat de dokter doet
Artsen stellen eerst vragen over de symptomen en de medische voorgeschiedenis van de persoon en doen vervolgens een lichamelijk onderzoek.
Wat ze vinden tijdens de anamnese en het lichamelijk onderzoek suggereert vaak een oorzaak van de scrotale pijn en de onderzoeken die mogelijk gedaan moeten worden.
Artsen vragen:
- waar de pijn zit
- hoe lang de pijn al bestaat
- of er verwondingen zijn in de liesstreek
- over de seksuele voorgeschiedenis van de man
- of er problemen zijn met plassen (zoals branderigheid of afscheiding)
- of er aandoeningen zijn waardoor de pijn zich naar de lies verplaatst
Hoewel het lichamelijk onderzoek zich concentreert op de geslachtsorganen, de liezen en de buik, zoeken artsen ook naar tekenen van aandoeningen elders die pijn in het scrotum kunnen veroorzaken. Artsen kijken eerst of er aandoeningen zijn die onmiddellijk behandeld moeten worden. Het begin en de aard van de pijn en de leeftijd van de persoon kunnen aanwijzingen geven over de oorzaak.
Testen
De noodzaak voor testen hangt af van wat artsen vinden tijdens de anamnese en het lichamelijk onderzoek. Meestal worden er echter wel enkele onderzoeken gedaan.
- urineonderzoek en urinekweek
- testen op seksueel overdraagbare aandoeningen
- kleur Doppler ultrasonografie als testiculaire torsie mogelijk lijkt
Een tijdige operatie voor een testiculaire torsie is cruciaal, dus als artsen zich grote zorgen maken over een testiculaire torsie, kunnen ze onmiddellijk opereren in plaats van testen.
Behandeling
De beste behandeling van scrotale pijn is behandeling van de oorzaak van de pijn.
Testiculaire torsie, beknelde hernia's en necrotiserende infectie vereisen bijvoorbeeld
onmiddellijke chirurgie.
Artsen kunnen pijnstillers geven, zoals niet-steroïde ontstekingsremmers of opioïden, om ernstige pijn te verlichten.
Essentiële informatie voor ouderen
Testiculaire torsie komt niet vaak voor bij oudere mannen.
Als het optreedt, kunnen de symptomen ongebruikelijk zijn, wat de diagnose moeilijker maakt.
epididymitis en
orchitis komen vaker voor bij oudere mannen.
Seksueel overdraagbare aandoeningen zijn minder vaak de oorzaak van epididymitis. Soms kunnen
liesbreuk, perforatie van de dikke darm of
nierstenen (nierkoliek) scrotale pijn veroorzaken bij oudere mannen.
Belangrijke punten
|
Bronnen:
| Laatste wijziging: 07 november 2023 | Colofon Disclaimer Privacy Zoeken Copyright © 2002- G. Speek |