| Vallen bij ouderen | meer ouderen |
Het onderstaande is de letterlijke vertaling van de samenvatting ('Quick Facts: Just the basics on this topic') uit de online versie van de
Merck Manual, consumer version.
Lees meer over de Merck Manuals.
Veel ouderen zijn bang om te vallen en met goede reden. Vallen komt vaak voor - minstens 1 op de 3 ouderen valt een keer per jaar. Vallen kan leiden tot ernstig letsel.
- iemand die eenmaal is gevallen, heeft meer kans om opnieuw te vallen
- vallen is geen normaal onderdeel van het ouder worden
- vallen is een belangrijke oorzaak van overlijden door een ongeval
- vallen gebeurt meestal als u in beweging bent, bijvoorbeeld wanneer u uit bed stapt of naar de telefoon wilt lopen
- sommige valpartijen kunnen worden voorkomen door fit te blijven en maatregelen te nemen om uw huis veiliger te maken
Oorzaak
Veel valpartijen worden veroorzaakt door lichamelijke problemen of door gevaren in huis.
Lichamelijke problemen die de kans op vallen vergroten:
- evenwichtsproblemen
- problemen met bewegen
- problemen met helder zien
- problemen met het voelen van uw voeten
- medicijnen die u slaperig of duizelig maken
- bloeddruk- of hartproblemen
- verwarring
- spierzwakte
- ziekte
Gevaren om u heen die de kans op vallen vergroten:
- duisternis of schemerige verlichting
- gladde vloeren
- elektrische snoeren of verlengsnoeren of voorwerpen die in de weg zitten bij het lopen
- rommel op de trap of vloer
- oneffen stoepen en gebroken stoepranden
- op een plaats zijn die u niet goed kent
Welk letsel komt het meest voor bij een val?
Vallen kan leiden tot:
- gebroken botten, vooral een gebroken heup, omdat oudere mensen vaak zwakke botten hebben (osteoporose)
- kneuzingen, verrekkingen of verstuikingen
- diepe snijwonden
- orgaanschade
- gescheurde gewrichtsbanden
- hoofdletsel
Als u valt terwijl u alleen bent en lang op de grond moet blijven liggen, kunt u problemen krijgen zoals:
- uitdroging (wanneer er niet genoeg water in uw lichaam is)
- lage lichaamstemperatuur (onderkoeling)
- longontsteking - een infectie in uw longen
Wat doet de arts
De artsen zullen u vragen wat er is gebeurd en of u voor de val al klachten had (zoals duizeligheid of pijn op de borst). Ze zullen vragen naar uw medicijnen en of u alcohol hebt gedronken.
De artsen doen een lichamelijk onderzoek om te kijken of u verwondingen heeft en om uit te zoeken waarom u gevallen bent. Ze zullen kijken naar uw:
- bloeddruk - als uw bloeddruk daalt wanneer u opstaat, kan uw val veroorzaakt zijn door duizeligheid of een licht gevoel in het hoofd
- uw hart om te zien of u problemen heeft met uw hartslag, een abnormaal hartslagpatroon, of hartfalen
- spierkracht
- ogen en gezichtsvermogen
- vermogen om gemakkelijk en soepel te balanceren en te bewegen
Behandeling
Artsen zullen:
- de verwondingen van uw val behandelen
- eventuele problemen behandelen waardoor u bent gevallen
- u helpen een plan te maken om vallen in de toekomst te voorkomen
- u doorverwijzen naar fysio- of ergotherapie, indien nodig
De gevolgen van een val kunnen lang aanhouden. Als u bijvoorbeeld uw heup breekt, is het mogelijk dat u zelfs na behandeling en revalidatie niet meer goed kunt lopen.
Angst om te vallen kan ook leiden tot problemen zoals minder activiteit en gewrichtsstijfheid.
Preventie
- zorg voor regelmatige lichaamsbeweging - gewichttraining, evenwichts- en rekoefeningen zijn nuttig
- draag schoenen met antislipzolen
- sta langzaam op na het zitten of liggen om te voorkomen dat u duizelig wordt
- laat uw arts u het Epley-manoeuvre voordoen als u last heeft van vertigo (duizeligheid)
- praat met uw arts over de medicijnen die u gebruikt om te zien of een van hen de kans op vallen verhoogt
- laat uw gezichtsvermogen controleren en een nieuwe bril aanschaffen als dat nodig is, en laat glaucoom of cataract behandelen
- werk samen met een fysiotherapeut, vooral als u een looprek of wandelstok gebruikt, zodat u weet hoe u deze veilig kunt gebruiken
Maak uw huis veiliger:
- zorg voor goede verlichting
- plaats lichtschakelaars die gemakkelijk te bereiken zijn of op een bewegingssensor werken
- voorzie traptreden binnen en buiten van verlichting
- plaats antislipstrips en stevige leuningen op trappen
- plaats meer stopcontacten of maak verlengsnoeren stevig vast boven deuropeningen (of onder tapijt) zodat u er niet over kunt struikelen
- houd vloeren en trappen vrij van rommel
- plaats steungrepen in de badkamer bij het toilet en de badkuip
- installeer een verhoogde toiletbril
- tape losse vloerkleden vast (of gooi ze weg)
- leg antislipmatten in uw bad en keuken
- leg huishoudelijke artikelen die u vaak gebruikt op plaatsen waar u niet hoeft te bukken of strekken om erbij te kunnen
Als u valt en niet kunt opstaan, draai u dan op uw buik en kruip naar een meubelstuk, en gebruik dat om u op te trekken. Houd een telefoon ergens waar u vanaf de grond bij kunt of draag een medisch alarmsysteem.
Bronnen:
- Merck Manual, professional version
- Merck Manual, consumer version
- Beers, Marc H. (red.), 2008, 1e druk. Merck Manual Leeftijd & Gezondheid. Over gezond ouder worden. Bohn Stafleu van Loghum. 926 blz. ISBN 978-90-313-4758-2. blz.232-239
| Laatste wijziging: 05 juni 2022 | Colofon Disclaimer Privacy Zoeken Copyright © 2002- G. Speek |