Blokkade van de bloedtoevoer naar het ruggenmerg meer hersenen, ruggenmerg en zenuwstelsel  
  ruggenmerginfarct; ischemische myelopathie

 Het onderstaande is de letterlijke vertaling van de samenvatting ('Quick Facts: Just the basics on this topic') uit de online versie van de Merck Manual, consumer version.    Lees meer over de Merck Manuals.

Wat is het?
Door een blokkade van een slagader die bloed naar het ruggenmerg voert, krijgt het ruggenmerg geen bloed en dus geen zuurstof. Hierdoor kan weefsel afsterven (infarct genoemd).
  • oorzaken zijn onder andere ernstige atherosclerose, ontsteking van bloedvaten, bloedstolsels en soms procedures waarbij de abdominale aorta betrokken is
  • plotselinge rugpijn met pijn die uitstraalt vanuit het getroffen gebied wordt gevolgd door spierzwakte en onvermogen om warmte, kou of pijn te voelen in de getroffen gebieden en soms verlamming
  • meestal wordt een magnetische resonantiebeeldvorming of myelografie met computertomografie gedaan
  • de behandeling richt zich op het corrigeren van de oorzaak indien mogelijk of het verlichten van de symptomen
  • ruggenmergdisfunctie en verlamming zijn meestal blijvend

Oorzaak   
Net als alle weefsels in het lichaam heeft het ruggenmerg een constante toevoer van zuurstofrijk bloed nodig. Slechts een paar slagaders, die aftakkingen zijn van de aorta, voorzien het voorste deel van het ruggenmerg van bloed. Maar dit bloed is goed voor driekwart van het bloed dat het ruggenmerg ontvangt. Een blokkade van een van deze slagaders kan dus desastreus zijn. Zo'n verstopping is soms het gevolg van het volgende:

  • ernstige atherosclerose van de aorta (afzettingen van vet materiaal in de wand van de aorta)
  • scheiding van de lagen van de aortawand (aortadissectie)
  • procedures waarbij de abdominale aorta betrokken is, zoals een operatie om daar een uitstulping (aneurysma) te repareren
  • een bloedstolsel dat afbreekt van de hartwand en zich door de bloedbaan verplaatst (een embolus wordt) - een ongewone oorzaak
  • ontsteking van de bloedvaten (vasculitis), zoals polyarteritis nodosa - een zeldzame oorzaak

Symptomen   
De eerste symptomen van een geblokkeerde slagader van het ruggenmerg zijn meestal:

  • plotselinge rugpijn die uitstraalt vanuit het midden van de rug rond de ribbenkast en de borstkas

De pijn wordt gevolgd door spierzwakte en mensen kunnen geen warmte, kou of pijn voelen in gebieden die worden bestuurd door het deel van het ruggenmerg onder het niveau van de blokkade. Mensen merken onmiddellijk de symptomen op, die na verloop van tijd iets minder kunnen worden.

Als de bloedtoevoer naar de voorkant van het ruggenmerg sterk wordt verminderd, worden de benen gevoelloos en verlamd. Maar de sensaties die via de achterkant van het ruggenmerg worden doorgegeven - zoals aanrakingen, het vermogen om trillingen te voelen en het vermogen om te voelen waar de ledematen zich bevinden zonder ernaar te kijken (positiezin) - blijven intact omdat de achterkant van het ruggenmerg bloed ontvangt van andere bronnen. De problemen kunnen na de eerste dagen gedeeltelijk verdwijnen.

Zwakte en verlamming kunnen leiden tot drukzweren en ademhalingsmoeilijkheden. De blaas- en darmfunctie kunnen verstoord zijn, net als de seksuele functie.

Diagnose   

Een blokkade van de bloedtoevoer naar het ruggenmerg wordt meestal vermoed op basis van de symptomen.

Met beeldvorming door middel van magnetische resonantie (MRI-scan) kunnen artsen zo'n blokkade meestal vaststellen. Als MRI-scan niet beschikbaar is, wordt myelografie met CT-scan gedaan. Deze tests kunnen artsen helpen om andere aandoeningen uit te sluiten die soortgelijke symptomen veroorzaken.

Er kan ook een ruggenprik (lumbaalpunctie) worden gedaan om andere aandoeningen uit te sluiten die soortgelijke symptomen veroorzaken, zoals transverse myelitis.

Angiografie kan bevestigen dat een slagader aan de voorkant van het ruggenmerg geblokkeerd is, maar is meestal niet nodig.

Behandeling   

  • behandeling van de oorzaak indien mogelijk
  • verlichting van symptomen

Indien mogelijk wordt de oorzaak (zoals een aortadissectie of polyarteritis nodosa) behandeld, maar anders richt de behandeling zich op het verlichten van de symptomen en het omgaan met complicaties, vooral wanneer de verlamming en de stoornis van het ruggenmerg niet in de eerste dagen verdwijnen en blijvend worden.

Omdat sommige sensaties verloren gaan en verlamming kan optreden, is het belangrijk om drukzweren te voorkomen.

Omdat de ademhaling kan worden beïnvloed, kan therapie om het ontstaan van longontsteking te helpen voorkomen nodig zijn. Dergelijke therapie omvat diepe ademhalingsoefeningen, posturale drainage (de persoon zo positioneren dat de zwaartekracht helpt om afscheidingen uit de longen af te voeren) en uitzuigen (een klein plastic buisje door de neus en in de luchtpijp inbrengen om afscheidingen voorzichtig weg te zuigen).

Fysiotherapie en ergotherapie kunnen helpen om de spierfunctie te behouden.

Omdat de blaasfunctie meestal verminderd is, is een katheter nodig om de urine af te voeren. Deze behandeling voorkomt dat de blaas uitzet en beschadigd raakt.

Bronnen:

Laatste wijziging: 11 juli 2023
  Einde van de pagina