Het onderstaande is de letterlijke vertaling van de online versie van de Merck Manual, consumer version. Lees meer over de Merck Manuals.
(Zie ook Overzicht oogletsel.) De oogleden sluiten snel in een reflexreactie om de ogen tegen schade te beschermen. Irriterende of schadelijke chemicaliën komen echter soms nog steeds op het oogoppervlak terecht en veroorzaken chemische brandwonden. Bij de gevaarlijkste chemische brandwonden zijn stoffen betrokken die sterke zuren of alkaliën zijn. Alkalibrandwonden zijn doorgaans ernstiger dan zuurbrandwonden. Alkalistoffen zijn onder meer loog en worden het meest aangetroffen in kalkproducten, beton, gips en mortel, oven- en afvoerreinigers, afwasmiddel en meststoffen. Bij brandwonden kan sprake zijn van vloeistoffen die spatten, of, minder vaak, van poedervormig materiaal dat in de ogen kan blazen. Ernstige chemische brandwonden aan de transparante koepel aan de voorkant van het oog (hoornvlies), vooral alkalische verwondingen, kunnen leiden tot littekens, perforatie van het oog, infectie en blindheid. Chemische brandwonden aan het oog zijn zeer pijnlijk. Omdat de pijn zo hevig is, heeft iemand de neiging de oogleden gesloten te houden. Gesloten oogleden houden de stof gedurende langere tijd tegen het oog, wat de schade kan verergeren. De knipperreflex zorgt er meestal voor dat het oog sluit als reactie op hitte. Thermische brandwonden hebben dus de neiging het ooglid aan te tasten in plaats van het bindvlies of het hoornvlies. Thermische brandwonden aan het bindvlies of het hoornvlies zijn meestal mild en kunnen geen blijvende schade aan het oog veroorzaken. Het dragen van een veiligheidsbril of een gelaatsscherm bij het hanteren van potentieel gevaarlijke materialen is essentieel om brandwonden te helpen voorkomen. Behandeling
Chemische brandwonden Een arts of andere zorgverlener kan een verdovende druppel in het oog druppelen om het veel gemakkelijker te maken het gewonde oog open te houden. Op een afdeling spoedeisende hulp gebruiken artsen vaak speciale irrigatieapparaten. Na de irrigatie onderzoekt de arts het oogoppervlak en de binnenkant van het ooglid en verwijdert alle substantie die nog in het weefsel zit. De binnenkant van het ooglid wordt ook afgenomen om kleine deeltjes te verwijderen die mogelijk niet zichtbaar zijn. Een arts kan een druppel van een medicijn inbrengen (zoals cyclopentolaat of homatropine) dat de pupil verwijdt, waardoor de spieren van het gekleurde deel van het oog (iris) ontspannen en voorkomen dat ze pijnlijke spasmen krijgen. Lokale antibiotica (druppels of zalf) worden gebruikt om het oog te smeren en infectie te voorkomen. Corticosteroïdedruppels (zoals prednisolon) kunnen ook gedurende een beperkte periode worden toegediend door een oogarts (een arts die gespecialiseerd is in de evaluatie en behandeling (chirurgisch en niet-chirurgisch) van oogaandoeningen). Hoewel verdovende oogdruppels de pijn verlichten, kunnen ze ook de genezing vertragen en worden ze meestal niet toegediend na de eerste irrigatie. Pijn kan worden behandeld met paracetamol of, indien ernstig, met een voorgeschreven pijnmedicijn. Als het hoornvlies verbrand is, wordt er een antibiotische zalf in het oog aangebracht. Ernstige brandwonden moeten binnen 24 uur worden behandeld door een oogarts (een arts die gespecialiseerd is in de evaluatie en behandeling (chirurgisch en niet-chirurgisch) van oogaandoeningen). Een dergelijke tijdige behandeling is nodig om het gezichtsvermogen te behouden en ernstige complicaties te voorkomen, zoals schade aan het hoornvlies en de iris, perforatie van het oog en misvormingen van het ooglid. Bij ernstigere brandwonden kunnen ook andere plaatselijke en/of orale stoffen zoals vitamine C worden gebruikt. Ernstige brandwonden vereisen frequente oogonderzoeken. Sommige chemische brandwonden zijn zo ernstig dat een operatie nodig is. Zelfs met de beste behandeling kan het oog blind of slechtziend worden. Thermische brandwonden Bij ernstige brandwonden kunnen meerdere operaties nodig zijn. Een ernstige thermische brandwond aan het ooglid kan er bijvoorbeeld toe leiden dat het ooglid niet meer kan worden gesloten, waardoor het hoornvlies zichtbaar blijft. Dit kan dan vereisen dat de arts een procedure uitvoert die tarsorrhafie wordt genoemd. Bij deze procedure worden de oogleden gedeeltelijk aan elkaar genaaid om het oog te beschermen tegen vreemde voorwerpen en tegen uitdroging, terwijl de persoon toch door een vernauwde opening kan kijken. Reconstructieve chirurgie wordt pas uitgevoerd als het oog voldoende is genezen.
Bronnen:
|