Het onderstaande is de letterlijke vertaling van de samenvatting ('Quick Facts: Just the basics on this topic') uit de online versie van de
Merck Manual, consumer version.
Lees meer over de Merck Manuals.
Wat is het?
'Osteo' verwijst naar bot. 'Necrose' is de medische term voor dode cellen. Osteonecrose is het afsterven van botcellen.
- osteonecrose ontstaat wanneer iets, zoals een botverwonding, de bloedtoevoer naar een bot verstoort
- osteonecrose treedt meestal op na een botverwonding, maar kan ook op zichzelf ontstaan
- het komt het meest voor in de heup, knie en schouder
- osteonecrose in de buurt van een gewricht kan artritis in dat gewricht veroorzaken
- symptomen zijn pijn en moeite met bewegen van het gewricht in de buurt
- artsen maken röntgenfoto's of een MRI
- artsen behandelen osteonecrose met pijnstillers en fysiotherapie en soms met een operatie
- een vroege diagnose kan een operatie voorkomen
Oorzaak
Osteonecrose treedt op wanneer er sprake is van:
- verminderde bloedtoevoer naar een deel van een bot
Veel mensen zien botten niet als levend, groeiend weefsel, maar dat is het wel. Omdat botten levend weefsel zijn, hebben ze bloed nodig om zuurstof en voeding te leveren. Zonder voldoende bloed, sterven botten af.
Een verminderde bloedtoevoer naar een bot kan:
- veroorzaakt worden door een verwonding
- gewoon uit zichzelf ontstaan
Verwondingen die een bot breken of een gewricht ontwrichten, scheuren soms de bloedvaten die het bot voeden. Als de bloedvaten niet goed genezen, krijgt uw bot niet genoeg bloed.
Soms krijgt u osteonecrose zonder dat er sprake is van een verwonding. Dit is waarschijnlijker als u:
Symptomen
Symptomen van osteonecrose zijn onder andere:
- pijn die erger is bij bewegen en beter bij rust
- later, pijn, pijnlijkheid en stijfheid in uw gewrichten
Andere symptomen hangen af van waar het probleem zit. Als u osteonecrose in uw heup heeft, bijvoorbeeld, dan heeft u pijn in uw dij of in uw billen. Als u osteonecrose in een been heeft, zult u mank lopen en pijn hebben bij het staan of lopen.
Diagnose
Artsen kunnen osteonecrose vermoeden als u een bot hebt gebroken maar pijn blijft houden nadat het bot genezen had moeten zijn. Ze vermoeden het ook als u lange tijd zonder duidelijke reden bot- of gewrichtspijn heeft, vooral als u corticosteroïden heeft geslikt of te veel alcohol heeft gedronken.
Om te zien of u osteonecrose heeft, zullen artsen beeldvormend onderzoek doen, zoals:
Behandeling
Er is geen specifieke behandeling voor osteonecrose. Artsen proberen u zich beter te laten voelen door u:
- ontstekingsremmers of pijnstillers te slikken
- rust te nemen
- fysiotherapie te doen
Als de osteonecrose in een vroeg stadium wordt ontdekt en slechts een klein gebied betreft, kan het bot na verloop van tijd vanzelf genezen.
Soms is een operatie nodig. Er zijn verschillende soorten operaties:
- kerndecompressie (artsen maken gaatjes in uw bot om de druk in uw bot te verlagen)
- bottransplantatie (artsen verwijderen het dode bot en vervangen het door normaal bot uit een ander deel van uw lichaam)
- osteotomie (artsen snijden in uw bot en vervormen het opnieuw zodat het gewicht van het beschadigde bot naar het gezonde bot wordt verplaatst)
Als u ernstige schade hebt, hebt u misschien een totale gewrichtsvervanging nodig, zoals een vervanging van uw heup.
Bronnen:
|