Cytomegalo virus (CMV) meer infecties  

 Het onderstaande is de letterlijke vertaling van de samenvatting ('Quick Facts: Just the basics on this topic') uit de online versie van de Merck Manual, consumer version.    Lees meer over de Merck Manuals.

Wat is het?
Cytomegalovirusinfectie is een veel voorkomende herpesvirusinfectie met een breed scala aan symptomen: van geen symptomen tot koorts en vermoeidheid (lijkend op infectieuze mononucleose) tot ernstige symptomen waarbij de ogen, hersenen of andere inwendige organen betrokken zijn.

  • dit virus wordt verspreid door seksueel en niet-seksueel contact met lichaamssecreties
  • de meeste mensen hebben geen symptomen, maar sommigen voelen zich ziek en hebben koorts, en mensen met een verzwakt immuunsysteem kunnen ernstige symptomen krijgen, waaronder blindheid
  • Cytomegalovirus kan ernstige ziekte veroorzaken bij zuigelingen die voor de geboorte besmet zijn
  • artsen kunnen de infectie opsporen door een monster van besmet lichaamsvocht, zoals urine, te kweken
  • vaak is geen behandeling nodig, maar als de infectie ernstig is, kunnen antivirale geneesmiddelen worden gebruikt

Infectie met het cytomegalovirus (CMV) komt veel voor. CMV is een type herpesvirus (herpesvirus type 5). Uit bloedonderzoek blijkt dat 60 tot 90% van de volwassenen ooit een CMV-infectie heeft gehad.

CMV kan al snel na de infectie symptomen veroorzaken. Het blijft ook levenslang slapend (inactief) in verschillende weefsels. Verschillende prikkels kunnen het slapende CMV reactiveren, wat resulteert in virusgroei die soms ziekte kan veroorzaken. De longen, het maagdarmkanaal, de hersenen, het ruggenmerg of de ogen kunnen geïnfecteerd zijn.

Gewoonlijk veroorzaakt een CMV-infectie geen symptomen. Ernstige infecties ontstaan meestal alleen bij zuigelingen die voor de geboorte besmet zijn en bij mensen met een verzwakt immuunsysteem - bijvoorbeeld mensen met AIDS of mensen die een orgaantransplantatie hebben ondergaan. Bij mensen met een verzwakt immuunsysteem is de ziekte vaak het gevolg van reactivatie van het slapende virus.

Overdracht van CMV
Besmette mensen kunnen het cytomegalovirus met tussenpozen uitscheiden in hun urine of speeksel. Het virus wordt ook uitgescheiden in slijm in de baarmoederhals (het onderste deel van de baarmoeder), sperma, ontlasting en moedermelk. Het virus wordt dus verspreid via seksueel en niet-seksueel contact.

Als een zwangere vrouw besmet is, kan de foetus de infectie oplopen tijdens de zwangerschap, of de baby kan de infectie oplopen tijdens de bevalling.

CMV-infectie kan zich ontwikkelen bij mensen die een transfusie van besmet bloed of een besmet orgaantransplantaat hebben ontvangen. Mensen die een orgaantransplantatie hebben ontvangen zijn bijzonder vatbaar voor CMV-infectie omdat zij medicijnen krijgen die het immuunsysteem onderdrukken (immunosuppressiva) om afstoting van het transplantaat te voorkomen.

Symptomen   
De meeste mensen die besmet zijn met het cytomegalovirus hebben geen symptomen.

Enkele besmette mensen voelen zich ziek en hebben koorts.

Infectie met CMV kan, net als die met het Epstein-Barr virus (EBV, een herpesvirus van type 4), een vorm van infectieuze mononucleose veroorzaken bij adolescenten en jongvolwassenen. Zowel CMV- als EBV-mononucleose veroorzaken koorts en vermoeidheid. Maar EBV veroorzaakt ook een ernstige keelpijn. CMV doet dat niet.

Een niet-geïnfecteerde persoon die een transfusie krijgt van bloed dat CMV bevat en besmet raakt, kan koorts krijgen, en soms ontstaat 2 tot 4 weken later een leverontsteking.

Bij mensen met een verzwakt immuunsysteem kan CMV ernstige ziekte of de dood tot gevolg hebben.

Bij mensen met AIDS is CMV-infectie een veel voorkomende virale complicatie. Het virus kan het netvlies van het oog infecteren. Deze infectie (CMV retinitis) kan blindheid veroorzaken. Ook kunnen infectie van de hersenen (encefalitis), longontsteking of pijnlijke zweren van de darm of slokdarm ontstaan.

Als een zwangere vrouw CMV overdraagt op de foetus, kan dat het volgende tot gevolg hebben:

  • miskraam
  • doodgeboorte
  • dood van de pasgeborene

Bij pasgeborenen kan CMV-infectie uitgebreide schade aan de lever of de hersenen veroorzaken. Pasgeborenen die overleven kunnen gehoorverlies en een verstandelijke handicap hebben.

Diagnose   

  • bij pasgeborenen, urinekweek
  • bloedonderzoek
  • bij mensen met een verzwakt immuunsysteem, vaak biopsie

Cytomegalovirusinfectie wordt soms niet onmiddellijk herkend. Diagnose van CMV-infectie is vaak niet nodig bij gezonde volwassenen en kinderen omdat behandeling niet nodig is. Artsen overwegen echter de mogelijkheid van CMV-infectie bij de volgende mensen:

  • voor de rest gezonde mensen die koorts en vermoeidheid hebben
  • mensen met een verzwakt immuunsysteem en een oog-, hersen-, of maagdarminfectie
  • pasgeborenen die ziek lijken

Zodra een CMV-infectie wordt vermoed, voert een arts tests uit om het virus in lichaamsvloeistoffen of weefsels op te sporen.

Bij pasgeborenen wordt de diagnose meestal gesteld door een urinemonster naar een laboratorium te sturen om het virus te laten groeien (kweken) en identificeren.

Bloedonderzoek dat antilichamen tegen CMV aantoont, kan een nieuwe infectie bevestigen. (Antilichamen worden door het immuunsysteem aangemaakt om het lichaam te helpen zich te verdedigen tegen een bepaalde aanvaller, zoals CMV). Maar deze tests kunnen niet bevestigen of er sprake is van ziekte. De ziekte kan bijvoorbeeld worden veroorzaakt door reactivatie van het virus, zoals bij mensen met een verzwakt immuunsysteem. Bij deze mensen is vaak een biopsie van aangetaste weefsels nodig om CMV-ziekte te bevestigen.

Er kunnen ook bloedtesten worden gedaan om te bepalen hoeveel virussen er aanwezig zijn.

CMV retinitis kan worden vastgesteld door een oogarts, die met behulp van een oftalmoscoop de inwendige oogstructuren onderzoekt op karakteristieke afwijkingen.

Behandeling   

  • voor CMV retinitis, antivirale geneesmiddelen
  • voor mensen met HIV / AIDS, geneesmiddelen die gebruikt worden om HIV-infecties te behandelen

Een milde cytomegalovirusinfectie wordt meestal niet behandeld. Het verdwijnt vanzelf.

Wanneer de infectie levensbedreigend is of het gezichtsvermogen aantast, kan een antiviraal geneesmiddel (valganciclovir, ganciclovir, cidofovir, foscarnet, of een combinatie) worden gegeven. Deze geneesmiddelen kunnen via de mond of via een ader worden toegediend. Wanneer CMV retinitis zeer ernstig is, kunnen de medicijnen ook direct in het oog worden geïnjecteerd. Deze medicijnen hebben ernstige bijwerkingen en genezen de infectie niet. De behandeling vertraagt echter de voortgang van de ziekte en kan het gezichtsvermogen in stand houden.

Antivirale middelen worden gebruikt om andere ernstige symptomen als gevolg van CMV te behandelen, maar zijn minder betrouwbaar effectief dan wanneer ze worden gebruikt om retinitis te behandelen.

Als CMV-infectie optreedt bij mensen van wie het immuunsysteem tijdelijk verzwakt of onderdrukt is (door een aandoening of geneesmiddel), neemt de infectie gewoonlijk af wanneer het immuunsysteem zich herstelt of het geneesmiddel wordt gestopt.

Behandeling van mensen met HIV / AIDS met medicijnen die worden gebruikt om HIV onder controle te houden (antiretrovirale medicijnen) helpt beschermen tegen CMV-infectie.

Mensen die een orgaantransplantatie hebben ondergaan, krijgen vaak antivirale geneesmiddelen (zoals ganciclovir, valganciclovir of foscarnet) om CMV-infectie te voorkomen.

Bronnen:

Laatste wijziging: 15 januari 2022 Colofon  Disclaimer  Privacy  Zoeken  Copyright © 2002- G. Speek
  Einde van de pagina