| Hoog cholesterolgehalte | meer hormonaal-metabolisch |
| dyslipidemie | |
| hyperlipidemie | |
| hyperlipemie | |
Lees ook laag cholesterolgehalte.
|
|
Het onderstaande is de letterlijke vertaling van de samenvatting ('Quick Facts: Just the basics on this topic') uit de online versie van de
Wat is cholesterol
Cholesterol is een soort vet. Vetten worden ook wel lipiden genoemd.
Je lichaam gebruikt cholesterol om belangrijke delen van cellen te bouwen en om bepaalde spijsverteringssappen aan te maken.
Je lichaam heeft cholesterol nodig. Maar lange tijd te veel cholesterol in je bloed hebben (hoog cholesterol) kan
gezondheidsproblemen veroorzaken.
- na verloop van tijd leidt een hoog cholesterolgehalte tot verstopte slagaders
- geblokkeerde slagaders kunnen een hartaanval, beroerte en slechte doorbloeding in je benen (perifeer vaatlijden) veroorzaken
- je kunt hoge cholesterol behandelen door meer te bewegen, anders te eten en medicijnen te nemen
Waar komt cholesterol vandaan
Cholesterol in je lichaam komt van twee plaatsen:
- sommige cholesterol komt van het eten van bepaalde voedingsmiddelen
- sommige cholesterol wordt in je lichaam gemaakt uit andere stoffen
Wat zijn de verschillende soorten cholesterol?
Er zijn verschillende soorten cholesterol. Twee belangrijke soorten worden genoemd:
- LDL-cholesterol (slecht cholesterol)
- HDL-cholesterol (goed cholesterol)
Totaal cholesterol is de hoeveelheid van alle verschillende soorten cholesterol in je bloedbaan.
Is een hoog cholesterolgehalte slecht?
Als je lange tijd een hoog gehalte aan LDL-cholesterol hebt, veroorzaakt dat aderverkalking (atherosclerose).
Je slagaders raken verstopt met een mengsel van cholesterol, vetten en andere stoffen.
Je bloed heeft moeite om door de verstopte vaten te stromen. Soms vormen zich bloedstolsels in de verstopte gebieden
en wordt de bloedstroom volledig afgesloten. Het afsluiten van de bloedstroom naar je hart veroorzaakt een hartaanval.
Het afsluiten van de bloedstroom naar je hersenen veroorzaakt een beroerte.
Als je een hoog niveau HDL-cholesterol hebt, is het minder waarschijnlijk dat je atherosclerose krijgt. Daarom wordt HDL ook wel goed cholesterol genoemd.
Oorzaak
Bij sommige mensen maakt het lichaam te veel cholesterol aan, wat ze ook eten. Dit soort problemen met een hoog cholesterol
komt in families voor.
Hoog cholesterol kan ook veroorzaakt worden door:
- het eten van veel voedsel met veel vet en cholesterol
- het hebben van diabetes
- niet actief zijn
- te veel alcohol drinken
- het slikken van bepaalde medicijnen
Je hoeft niet dik te zijn om een hoog cholesterol te hebben.
Symptomen
Een hoog cholesterol veroorzaakt meestal geen symptomen. In ernstige gevallen kun je echter last krijgen van:
- kleine gelige bultjes op je huid door overtollig vet (xanthomen)
Diagnose
Een eenvoudige bloedtest kan artsen laten weten of je een hoog cholesterol hebt. Artsen raden cholesteroltests aan voor:
- kinderen tussen 9 en 11 jaar (eerder als ze risicofactoren hebben voor een hoog cholesterol zoals diabetes)
- volwassenen op 20-jarige leeftijd
Volwassenen zouden elke 4 tot 6 jaar een cholesteroltest moeten laten doen.
Behandeling
Hoog cholesterol kan worden behandeld door:
- minder vet (vooral verzadigd vet) en cholesterol te eten
- minstens 30 minuten per dag, 5 keer per week actief zijn (bijvoorbeeld snelwandelen)
- stoppen met roken als je rookt
- een cholesterolverlagend medicijn nemen
Voedingsmiddelen die weinig verzadigd vet en cholesterol bevatten zijn onder andere:
- fruit en groenten (vers, bevroren, uit blik of gedroogd)
- mager vlees, zoals vis, kip en kalkoen zonder vel en mager rund-, lams-, varkens- en kalfsvlees
- volkoren brood en granen, zoals havermout, zemelen, rogge en meergranen
- magere zuivelproducten, zoals magere of 1% melk, magere of magere yoghurt en magere kazen
- onverzadigde plantaardige oliën, zoals canola, olijf, maïs, saffloer, sesam, soja en zonnebloem
Voedingsmiddelen die veel verzadigd vet en cholesterol bevatten zijn onder andere:
- boter, room of verzadigde vetten en oliën
- worst, vleeswaren, hotdogs, orgaanvlees, spareribs, eigeel en vette soorten rund-, lams- en varkensvlees
- in de winkel gekochte gebakken producten, zoals taarten, cakes, donuts en koekjes en crackers met een hoog vetgehalte
- vette zuivelproducten, zoals volle melk, room, halfvolle melk, volle yoghurt, de meeste kazen, boter en ijs
- oliën met veel verzadigd vet, zoals kokosolie, palmolie, reuzel en spekvet
Bronnen:
- Merck Manual, professional version
- Merck Manual, consumer version
- Wiki Nederlandstalig
- Wiki Engelstalig
- Thuisarts
| Laatste wijziging: 10 juni 2023 | Colofon Disclaimer Privacy Zoeken Copyright © 2002- G. Speek |