| Pijn op de borst | meer hart en bloedvaten |
|
|
 |
Het onderstaande is de letterlijke vertaling van de online versie van de
Oorzaak
Veel aandoeningen veroorzaken pijn of ongemak op de borst. Niet bij al deze aandoeningen is het hart betrokken.
Pijn op de borst kan ook worden veroorzaakt door aandoeningen van het spijsverteringsstelsel, de longen, de spieren,
de zenuwen of de botten.
De meest voorkomende oorzaken van pijn op de borst zijn:
- aandoeningen van de ribben, het ribkraakbeen, de borstspieren (musculoskeletale pijn in de borstwand) of de zenuwen in de borstkas
- ontsteking van het vlies dat de longen bedekt (pleuritis)
- ontsteking van het hartvlies (pericarditis)
- spijsverteringsstoornissen (zoals reflux of spasme van de slokdarm, zweren of galstenen)
- hartaanval of angina pectoris (acute coronaire syndromen en stabiele angina pectoris)
- niet gediagnosticeerde oorzaken die vanzelf overgaan
Bij een acuut coronair syndroom (hartaanval of instabiele angina pectoris) is er een plotselinge verstopping van een slagader in het hart (kransslagader) die de bloedtoevoer naar een deel van de hartspier afsluit. Als een deel van de hartspier afsterft omdat het niet genoeg bloed krijgt, wordt dat effect een hartaanval (myocardinfarct) genoemd. Bij stabiele angina pectoris beperkt een langdurige vernauwing van een kransslagader (bijvoorbeeld door atherosclerose) de bloedstroom door die slagader. Deze beperkte bloedstroom veroorzaakt pijn op de borst als mensen zich inspannen.
Levensbedreigende oorzaken
Sommige oorzaken van pijn op de borst zijn onmiddellijk levensbedreigend, maar komen, behalve een hartaanval of instabiele
angina pectoris, minder vaak voor:
- hartaanval of instabiele angina
- een scheur in de wand van de aorta (thoracale aortadissectie)
- een soort ingeklapte long waarbij de druk zo hoog wordt dat de bloedstroom naar het hart wordt belemmerd (spanningspneumothorax)
- een scheuring van de slokdarm
- verstopping van een slagader naar de longen door een bloedstolsel (longembolie)
Andere oorzaken variëren van ernstige, potentiële bedreigingen tot aandoeningen die gewoon ongemakkelijk zijn.
Evaluatie
Mensen met pijn op de borst moeten door een arts worden onderzocht.
De volgende informatie kan mensen helpen beslissen wanneer evaluatie nodig is en hen helpen te weten wat zij tijdens de evaluatie
kunnen verwachten.
Waarschuwingssignalen
Bij mensen met pijn of ongemak op de borst zijn bepaalde symptomen en kenmerken reden tot bezorgdheid.
Deze omvatten:
- drukkende of knellende pijn
- kortademigheid
- zweten
- misselijkheid of braken
- pijn in de rug, nek, kaak, bovenbuik, of een van de schouders of armen
- licht in het hoofd of flauwvallen
- gevoel van snelle of onregelmatige hartslag
Wanneer naar de huisarts
Hoewel niet alle oorzaken van pijn op de borst ernstig zijn, omdat sommige oorzaken levensbedreigend zijn,
moeten de volgende mensen meteen naar de spoedeisende hulp:
- degenen met nieuwe pijn op de borst (binnen enkele dagen)
- zij die een waarschuwingsteken hebben
- degenen die vermoeden dat er sprake is van een hartaanval (bijvoorbeeld omdat de symptomen lijken op een eerdere hartaanval)
Deze mensen moeten de hulpdiensten (112) bellen of zo snel mogelijk naar een spoeddienst worden gebracht. Mensen moeten niet proberen zelf naar het ziekenhuis te rijden.
Pijn op de borst die enkele seconden duurt (minder dan 30 seconden) wordt zelden veroorzaakt door een hartaandoening. Mensen met zeer korte pijn op de borst moeten naar een arts, maar spoedeisende hulp is meestal niet nodig.
Mensen die al langere tijd pijn op de borst hebben (een week of langer) moeten zo snel mogelijk naar een arts, maar ze hoeven niet naar het ziekenhuis, tenzij ze waarschuwingssignalen krijgen of de pijn gestaag erger wordt of vaker komt, in welk geval ze meteen naar het ziekenhuis moeten gaan.
Wat de arts doet
Artsen stellen eerst vragen over de symptomen en de medische voorgeschiedenis van de persoon en doen vervolgens een lichamelijk onderzoek.
Wat ze tijdens de anamnese en het lichamelijk onderzoek vinden, suggereert vaak een oorzaak van de pijn op de borst
en de onderzoeken die eventueel moeten worden gedaan.
De symptomen van gevaarlijke en niet-gevaarlijke aandoeningen van de borstkas overlappen elkaar echter en lopen sterk uiteen.
Bijvoorbeeld, hoewel een typische hartaanval een doffe, verpletterende pijn op de borst veroorzaakt,
hebben sommige mensen met een hartaanval slechts lichte ongemakken op de borst of klagen alleen over indigestie of
arm- of schouderpijn (verwijspijn*). Aan de andere kant kunnen mensen met indigestie gewoon last hebben van hun maag
en kunnen mensen met schouderpijn alleen spierpijn hebben. Evenzo kan de borst bij mensen met musculoskeletale pijn
aan de borstwand weliswaar gevoelig zijn, maar ook bij mensen met een hartaanval.
Daarom doen artsen meestal onderzoek bij mensen met pijn op de borst.
*
Verwijspijn is pijn die wordt gevoeld in een gebied dat ver van de bron verwijderd is.
Iemand met een galblaasaandoening kan bijvoorbeeld pijn voelen in het schouderblad.
De bron van de pijn is de galblaas, die zich in de buik bevindt, maar de pijn wordt in de schouder gevoeld.
Pijn die in één gebied van het lichaam wordt gevoeld, geeft niet altijd aan waar het probleem zit,
omdat de pijn vanuit een ander gebied daarheen kan zijn verwezen. Zo kan pijn als gevolg van een hartaanval
aanvoelen alsof hij uit de arm komt, omdat de sensorische informatie van het hart en de arm samenkomen op dezelfde zenuwbanen
in het ruggenmerg.
Testen
Bij volwassenen met plotselinge pijn op de borst worden onderzoeken gedaan om gevaarlijke oorzaken uit te sluiten.
Bij de meeste mensen omvatten de eerste tests:
- meting van het zuurstofgehalte met een sensor op de vinger (pulsoximetrie)
- elektrocardiografie (ECG)
- röntgenfoto van de borstkas
Als de symptomen wijzen op een acuut coronair syndroom (hartaanval of instabiele angina) of als geen andere oorzaak duidelijk is (vooral bij mensen met een hoog risico), meten artsen gewoonlijk (ten minste twee afzonderlijke keren binnen een paar uur) de niveaus van stoffen die wijzen op hartschade (cardiale markers) in het bloed en maken zij herhaalde ECG's.
Als deze tests geen acuut coronair syndroom aantonen, doen artsen vaak een stresstests of CT-angiografie voordat mensen naar huis gaan of binnen een paar dagen. Als echter een nieuwere hartmarker, hooggevoelige troponine genaamd, wordt gebruikt en die test geen aanwijzingen voor hartschade oplevert, zijn verdere tests misschien niet nodig. Bij een Stresstests wordt een ECG of een beeldvormende test (zoals echocardiografie) gedaan tijdens inspanning (vaak op een loopband) of nadat een geneesmiddel is toegediend om het hart snel te laten kloppen of de bloedstroom door de kransslagaders te verhogen (zoals dipyridamol).
Als longembolie wordt vermoed, wordt een CT-angiografie (CT met intraveneus contrast) van de longen of een longscan gemaakt. Als longembolie slechts enigszins mogelijk wordt geacht, wordt vaak een bloedonderzoek gedaan om stolsels op te sporen (D-dimeertest). Als deze test negatief is, is longembolie onwaarschijnlijk, maar als de test positief is, worden vaak andere tests gedaan, zoals echocardiografie van de benen of CT-angiografie.
Bij mensen die al lange tijd pijn op de borst hebben, is onmiddellijk levensgevaar onwaarschijnlijk. De meeste artsen maken aanvankelijk alleen een röntgenfoto van de borst en doen vervolgens andere onderzoeken op basis van de symptomen en onderzoeksresultaten van de betrokkene.
Behandeling
Specifiek vastgestelde aandoeningen worden behandeld. Als de oorzaak niet duidelijk goedaardig is,
worden mensen gewoonlijk opgenomen in het ziekenhuis of op een observatieafdeling voor hartbewaking en een uitgebreidere evaluatie.
Pijn wordt zo nodig behandeld met acetaminophen, niet-steroïdale anti-inflammatoire geneesmiddelen (NSAID's)
of opioïden totdat een diagnose is gesteld.
Belangrijke punten
|
Bronnen:
- Merck Manual, professional version
- Merck Manual, consumer version
- Wiki Nederlandstalig
- Wiki Engelstalig
- Thuisarts
| Laatste wijziging: 12 april 2023 |