| Voorbijgaande ischemische aanvallen | meer hersenen, ruggenmerg en zenuwstelsel |
| TIA | |
Het onderstaande is de letterlijke vertaling van de samenvatting ('Quick Facts: Just the basics on this topic') uit de online versie van de
Merck Manual, consumer version.
Lees meer over de Merck Manuals.
|
Wat is het? Een TIA is een kortdurend probleem in je hersenen. Het wordt veroorzaakt door een gebrek aan bloedtoevoer naar een deel van je hersenen. Een TIA is vergelijkbaar met een beroerte, behalve dat een TIA geen langdurige hersenbeschadiging veroorzaakt. Een TIA kan echter wel een waarschuwing zijn voor een toekomstige beroerte. |
- TIA's ontstaan plotseling en verdwijnen binnen een uur of minder
- de oorzaken en symptomen van een TIA zijn dezelfde als bij een beroerte, maar een TIA eindigt voordat je hersenen beschadigd zijn
- je krijgt verschillende symptomen, afhankelijk van welk deel van je hersenen is aangetast
- je gezicht kan gevoelloos zijn of hangen, je armen of benen kunnen zwak zijn, je kan moeite hebben met zien of met spreken
- de symptomen betreffen vaak slechts één kant van je lichaam
- ga meteen naar de eerste hulp als je plotselinge TIA-symptomen hebt, zelfs als de symptomen snel verdwenen zijn
- medicijnen kunnen een beroerte of een nieuwe TIA helpen voorkomen
Oorzaak
TIA's worden veroorzaakt door een gebrek aan bloedtoevoer naar een deel van je hersenen als gevolg van een verstopt bloedvat in je hersenen.
Een verstopt bloedvat kan worden veroorzaakt door:
- een bloedprop die zich vormt in een slagader in je hersenen
- een bloedstolsel dat zich vormt in je hart of een bloedvat bij je hart, dat losraakt, zich verplaatst door je bloedbaan en vast komt te zitten in een bloedvat in je hersenen
- een vetafzetting (plaque) die afbreekt van de bekleding van een van je bloedvaten en vast komt te zitten in een bloedvat in je hersenen
Vetafzettingen in je bloedvaten noemen we atherosclerose (aderverkalking). Atherosclerose in de twee grote bloedvaten in je nek (de halsslagaders) kan een TIA of beroerteveroorzaken omdat deze bloedvaten de belangrijkste bloedtoevoer naar de hersenen zijn.
De belangrijkste risicofactoren voor TIA's zijn:
- atherosclerose (vernauwing of verstopping van slagaders door vetafzettingen)
- hoog cholesterolgehalte
- hoge bloeddruk
- diabetes
- roken
Andere risicofactoren zijn:
- familieleden hebben die een beroerte hebben gehad
- te veel alcohol drinken
- illegale drugs zoals cocaíne gebruiken
- het hebben van een abnormaal hartritme zoals atriumfibrillatie
- het hebben van een bloedstollingsstoornis
Symptomen
De symptomen van een TIA ontwikkelen zich plotseling. Ze zijn identiek aan de symptomen van een beroerte, maar zijn tijdelijk.
Ze duren meestal 2 tot 30 minuten en verdwijnen volledig binnen 1 uur.
Er kunnen veel verschillende symptomen optreden, afhankelijk van welk deel van je hersenen niet genoeg bloed krijgt:
- je zwak of gevoelloos voelen aan één kant van je gezicht of lichaam
- moeite met praten
- moeite om te begrijpen wat mensen zeggen
- verwarring
- verlies van coördinatie
- blinde vlekken in je gezichtsvermogen
Diagnose
Artsen vermoeden meestal een TIA als je symptomen van een beroerte
hebt die na minder dan een uur vanzelf overgaan. Artsen zullen je in het ziekenhuis opnemen
en een beeldvormende test doen, zoals een MRI-scan (magnetic resonance imaging)
of CT-scan (computed tomography) scan, om gedetailleerde foto's van de binnenkant
van je hersenen te krijgen.
Artsen zullen ook testen doen om de oorzaak van je TIA te achterhalen:
- ECG (elektrocardiografie) en echocardiografie om problemen in je hart op te sporen
- beeldvormend onderzoek om te zien of de bloedvaten in je nek geblokkeerd of vernauwd zijn
- bloedonderzoek om te controleren op risicofactoren zoals een hoog cholesterolgehalte, diabetes of het hebben van een overmatige bloedstolling
Behandeling
U hebt misschien geen behandeling nodig voor de TIA zelf, omdat deze geen blijvende problemen veroorzaakt.
Artsen zullen echter wel de problemen behandelen die de TIA hebben veroorzaakt om de kans op een
beroerte in de toekomst te verkleinen. Artsen kunnen:
- medicijnen geven om je bloed minder snel te laten stollen (bloedverdunners)
- problemen met uw hart of slagaders behandelen die uw TIA hebben veroorzaakt
- gezondheidsproblemen behandelen die de kans op een nieuwe TIA of beroerte vergroten, zoals hoge bloeddruk, hoog cholesterolgehalte, diabetes en roken
Als je een TIA hebt gehad door een vernauwing van een bloedvat in je nek, kunnen artsen een operatie uitvoeren om het bloedvat te openen. Of ze kunnen een buisje (stent) in het bloedvat plaatsen om het open te houden.
Bronnen:
| Laatste wijziging: 30 oktober 2023 |