| Pijnbestrijding tijdens de bevalling | meer vrouwen |
Het onderstaande is de letterlijke vertaling van de online versie van de
Merck Manual, consumer version.
Lees meer over de Merck Manuals.
Met het advies van haar arts of verloskundige plant een vrouw meestal een aanpak voor pijnbestrijding lang voordat de bevalling begint. Ze kan een van de volgende opties kiezen:
- natuurlijke bevalling, die vertrouwt op ontspanning en ademhalingstechnieken om met pijn om te gaan
- pijnstillers die in of bij de vagina worden geïnjecteerd
- pijnstillers die intraveneus worden toegediend
- pijnstillers die worden toegediend via een injectie in de buurt van het ruggenmerg (ruggenprik of ruggenprik), regionale anesthesie genoemd
Nadat de bevalling is begonnen, kunnen de plannen voor pijnstilling worden aangepast, afhankelijk van hoe de bevalling vordert, hoe de vrouw zich voelt, waar ze de voorkeur aan geeft en wat de arts of verloskundige aanbeveelt.
De behoefte van een vrouw aan pijnstilling tijdens de bevalling varieert aanzienlijk en is afhankelijk van veel factoren. Het volgen van lessen ter voorbereiding op de bevalling helpt om de vrouw voor te bereiden op de bevalling. Voorbereiding en emotionele steun van zorgverleners en mensen die de bevalling begeleiden kunnen vrouwen helpen om te weten wat ze kunnen verwachten en om keuzes te maken over hoe ze de pijn tijdens de bevalling willen beheersen.
Regionale anesthesie verdooft meestal een groot gebied van de buik tot de benen en voeten. Het wordt gebruikt voor vrouwen die een meer volledige pijnstilling willen. De volgende procedures kunnen worden gebruikt:
- epidurale anesthesie is een veel gebruikte vorm van pijnbestrijding tijdens de bevalling. Er wordt een verdovingsmiddel geïnjecteerd in de onderrug, in de ruimte tussen de wervelkolom en de buitenste weefsellaag die het ruggenmerg bedekt (epidurale ruimte). Meestal wordt er een katheter in de epidurale ruimte geplaatst en wordt er continu en langzaam een lokaal verdovingsmiddel (zoals bupivacaïne) via de katheter toegediend. Vaak wordt ook een opioïde (zoals fentanyl of sufentanil) geïnjecteerd. Een epidurale injectie voor de bevalling verhindert niet dat de vrouw perst en maakt de kans op een keizersnede niet groter. Een epidurale injectie kan ook worden gebruikt bij een keizersnede
- bij spinale anesthesie wordt een verdovingsmiddel geïnjecteerd in de ruimte tussen de middelste en binnenste lagen weefsel die het ruggenmerg bedekken (subarachnoïdale ruimte). Een spinale injectie wordt meestal gebruikt als een snelle pijnbestrijding nodig is, maar het effect houdt slechts ongeveer 1 tot 2 uur aan. Spinale anesthesie wordt vaak gebruikt voor een keizersnede als de vrouw nog geen epidurale katheter heeft
Soms veroorzaakt het gebruik van een ruggenprik of een spinale injectie een daling van de bloeddruk bij de vrouw. Als een van deze procedures wordt gebruikt, wordt de bloeddruk van de vrouw daarom vaak gemeten.
Plaatselijke verdoving verdooft de vagina en de weefsels rond de opening. Dit gebied kan worden verdoofd door een plaatselijk verdovingsmiddel door de wand van de vagina te injecteren in het gebied rond de zenuw die het onderste genitale gebied van gevoel voorziet (pudendal zenuw). Deze procedure, een pudendalblok genoemd, wordt pas laat in de tweede fase van de bevalling gebruikt, wanneer het hoofdje van de baby op het punt staat uit de vagina te komen. Een minder effectieve procedure bestaat uit het injecteren van een plaatselijk verdovingsmiddel bij de opening van de vagina. Deze procedure wordt gebruikt in beperkte omstandigheden, bijvoorbeeld als een vrouw pijn heeft zelfs met een pudendaal blok op zijn plaats. Bij beide procedures kan de vrouw wakker blijven en persen, en de functies van de foetus worden niet beïnvloed. Deze procedures zijn nuttig voor bevallingen zonder complicaties.
Analgetica zijn pijnstillers, waaronder opioïden (zoals fentanyl of morfine) die intraveneus of via injectie kunnen worden gegeven. Ze worden meestal alleen gegeven als er geen regionale anesthesie beschikbaar is. Sommige artsen bieden deze pijnstillers echter als optie aan tijdens de eerste fase van de bevalling. Omdat sommige van deze medicijnen de ademhaling en andere functies van de pasgeborene kunnen vertragen (onderdrukken), wordt de toegediende hoeveelheid zo klein mogelijk gehouden. Als ze te kort voor de geboorte worden gegeven, kan de pasgeborene te veel worden verdoofd, waardoor de aanpassing van de pasgeborene aan het leven moeilijker wordt. Om de verdovende effecten van deze medicijnen op de pasgeborene tegen te gaan, kan een arts de pasgeborene zo nodig onmiddellijk na de geboorte het opioïde tegengif naloxon geven.
Algehele anesthesie maakt een vrouw tijdelijk bewusteloos. Het is zelden nodig en wordt zelden gebruikt omdat het de werking van het hart, de longen en de hersenen van de foetus kan vertragen. Hoewel dit effect meestal tijdelijk is, kan het de aanpassing van de pasgeborene aan het leven bemoeilijken. Algehele anesthesie wordt meestal alleen gebruikt voor een spoedkeizersnede bij vrouwen die geen epidurale katheter hebben, omdat algehele anesthesie de snelste methode is om de anesthesie te geven die nodig is voor de operatie.
Natuurlijke bevalling
Bij een natuurlijke bevalling worden ontspannings- en ademhalingstechnieken gebruikt om de pijn tijdens de bevalling te beheersen.
Om zich voor te bereiden op een natuurlijke bevalling, volgt een zwangere vrouw (met of zonder haar partner) lessen in bevallen, meestal 6 tot 8 sessies verspreid over meerdere weken, om te leren wat er gebeurt in de verschillende fasen van de bevalling en hoe de ontspannings- en ademhalingstechnieken te gebruiken.
De ontspanningstechniek houdt in dat je een lichaamsdeel bewust aanspant en vervolgens ontspant. Deze techniek helpt een vrouw om de rest van haar lichaam te ontspannen terwijl de baarmoeder samentrekt tijdens de bevalling en om haar hele lichaam te ontspannen tussen de weeën door.
De ademhalingstechniek omvat verschillende soorten ademhaling, die op verschillende momenten tijdens de bevalling worden gebruikt. Tijdens de eerste fase van de bevalling, voordat een vrouw begint te persen, kunnen de volgende ademhalingstypen helpen:
- diep ademhalen met langzame uitademing om de vrouw te helpen ontspannen aan het begin en einde van een wee
- snelle, oppervlakkige ademhaling (hijgen) in de bovenborst op het hoogtepunt van een wee
- een patroon van hijgen en blazen om de vrouw te helpen niet te persen als ze aandrang heeft om te persen voordat de baarmoedermond helemaal open is (ontsluiting) en teruggetrokken (effaced)
De meest bekende methode van natuurlijke bevalling is waarschijnlijk de Lamaze-methode. Een andere methode, de Leboyer methode, omvat de geboorte in een verduisterde kamer en het onderdompelen van de baby in lauw water direct na de geboorte.
Bronnen: