| Problemen met vruchtwater | meer vrouwen |
| Polyhydramnios; Hydramnios; Oligohydramnios | |
Het onderstaande is de letterlijke vertaling van de online versie van de
Merck Manual, consumer version.
Lees meer over de Merck Manuals.
Let op: in deze pagina moeten nog de broodnodige links worden aangebracht.
|
Wat is het? Vruchtwater is het vocht dat de foetus omhult in de baarmoeder. Het vocht en de foetus zitten in vliezen die de vruchtzak worden genoemd. Problemen met vruchtwater zijn onder andere
|
Te veel vruchtwater
Te veel vruchtwater (polyhydramnios of hydramnios) rekt de baarmoeder uit en zet druk op het middenrif van zwangere vrouwen.
Te veel vocht kan zich ophopen door het volgende:
- geboorteafwijkingen bij de foetus, vooral een verstopping in de slokdarm of urinewegen
- meer dan één foetus (meerlingen)
- diabetes bij de zwangere vrouw
- bloedarmoede bij de foetus, zoals veroorzaakt door Rh-antilichamen tegen het bloed van de foetus geproduceerd door de zwangere vrouw (hemolytische ziekte van de foetus en pasgeborene)
- andere aandoeningen bij de foetus, zoals infecties of een genetische afwijking
In bijna de helft van de gevallen is de oorzaak echter onbekend.
Te veel vruchtwater kan tot verschillende problemen leiden:
- vroeggeboorte en eventueel voortijdig breken van de vliezen (soms gevolgd door een placenta-abruptie) of vroeggeboorte
- abnormale positie of presentatie van de foetus, waardoor soms een keizersnede nodig is
- ernstige ademhalingsproblemen bij de vrouw
- verzakking van de navelstreng: Navelstreng kan voor de baby uit de baarmoeder komen
- atonie van de baarmoeder: De baarmoeder wordt uitgerekt en kan niet normaal samentrekken
- postpartumbloeding: bloeding uit de vagina na de bevalling
- foetale dood
Te weinig vruchtwater
Oorzaken van te weinig vruchtwater zijn onder andere de volgende:
- uteroplacentale insufficiëntie: Placenta en baarmoeder die niet normaal functioneren omdat de vrouw een aandoening heeft, zoals hoge bloeddruk of placenta-abruptie (voortijdige loslating van de placenta), waardoor de foetus mogelijk minder groeit dan verwacht
- sommige medicijnen
- breken van de vliezen voor of nabij de uitgerekende datum
- postterm zwangerschap: Zwangerschap duurt 42 weken of langer
- chromosoomafwijking van de foetus
- geboorteafwijkingen in de urinewegen, met name in de nieren
- zwangerschap die te lang heeft geduurd
- intra-uteriene groeibeperking: De foetus is minder gegroeid dan verwacht
- foetale dood
In veel gevallen is de oorzaak onbekend.
Omdat het gebruik van bepaalde medicijnen zoals ACE-remmers (waaronder enalapril of captopril) tijdens het tweede en derde trimester kan leiden tot te weinig vruchtwater, worden deze medicijnen meestal vermeden tijdens de zwangerschap. In zeldzame gevallen zijn ze echter nodig om ernstig hartfalen te behandelen. Het gebruik van NSAID's, zoals ibuprofen, tijdens de zwangerschap kan de hoeveelheid vruchtwater ook verminderen.
Te weinig vruchtwater (oligohydramnios) kan ook problemen veroorzaken, zoals de volgende:
- intra-uteriene groeibeperking: De foetus is minder gegroeid dan verwacht
- misvormingen van ledematen en gezicht (als de hoeveelheid vocht sterk verminderd is en vroeg in de zwangerschap begint)
- vertraagde of onvolledige longrijping
- onvermogen van de foetus om de bevalling te verdragen, wat leidt tot de noodzaak van een keizersnede
- foetale dood
Symptomen
Meestal veroorzaakt te veel of te weinig vruchtwater geen symptomen bij de vrouw. De vrouw kan merken dat de foetus minder beweegt dan eerder in de zwangerschap. Soms, als de hoeveelheid vruchtwater te groot is, hebben vrouwen moeite met ademhalen of pijnlijke weeën voor de uitgerekende datum.
Aandoeningen die te veel of te weinig vruchtwater veroorzaken of daartoe bijdragen, kunnen symptomen veroorzaken.
Diagnose
- evaluatie door een arts
- echografie
- tests om de oorzaak te achterhalen
Artsen kunnen vermoeden dat er te veel of te weinig vruchtwater is wanneer de baarmoeder te groot of te klein is voor de lengte van de zwangerschap of wanneer de foetus minder beweegt dan verwacht.
Soms wordt het probleem incidenteel ontdekt tijdens een echografie. Als er een probleem wordt ontdekt, kunnen artsen echografie gebruiken om te bepalen hoeveel vruchtwater er aanwezig is.
Als artsen te veel of te weinig vruchtwater ontdekken, gaan ze op zoek naar een mogelijke oorzaak. Ze kunnen bijvoorbeeld de vagina en baarmoederhals onderzoeken om te bepalen of de vliezen rond de foetus te vroeg zijn gescheurd.
Er kan bloedonderzoek worden gedaan om te controleren op aandoeningen die het vruchtwater kunnen beïnvloeden (zoals diabetes). Echografie en andere onderzoeken (mogelijk vruchtwaterpunctie) kunnen worden gedaan om te controleren op geboorteafwijkingen en genetische afwijkingen bij de foetus.
Behandeling
- echografie om de groei van de foetus te volgen en het niveau van het vruchtwater te meten
- controle van de hartslag van de foetus
- behandeling van onderliggende aandoeningen
- soms verwijdering van vruchtwater
- bevalling
Er wordt regelmatig een echografie gedaan om de groei van de foetus te controleren en het vruchtwatergehalte te meten. De hartslag van de foetus wordt ook regelmatig gecontroleerd als de foetus stil ligt en als hij beweegt. Deze test wordt gedaan om het welzijn van de foetus te controleren (non-stress tests genoemd).
Eventuele onderliggende aandoeningen, zoals diabetes en hoge bloeddruk, worden behandeld.
Als er te veel vruchtwater is, verwijderen artsen het overtollige vocht zelden. Het vruchtwater kan echter met een naald door de buik van de vrouw worden verwijderd als:
- de bevalling vroeg begint
- de moeder ernstige problemen heeft
Als er te veel vruchtwater is, plannen artsen in bepaalde gevallen om de baby met ongeveer 39 weken ter wereld te brengen.
Als er te weinig vruchtwater is, raden de meeste deskundigen een bevalling aan tussen 36 en 37 weken, afhankelijk van hoe het met de foetus gaat.
Bronnen: