Overzicht van bottumoren meer botten, spieren, gewrichten  

 Het onderstaande is de letterlijke vertaling van de online versie van de Merck Manual, consumer version.    Lees meer over de Merck Manuals.

Wat is het Overzicht van bottumoren
Bottumoren zijn gezwellen van abnormale cellen in botten.

  • bottumoren kunnen kwaadaardig of niet kwaadaardig zijn
  • kankergezwellen kunnen in het bot beginnen (primaire kanker) of in andere organen beginnen (zoals de borst of prostaat) en uitzaaien naar het bot (uitgezaaide kanker)
  • tumoren kunnen onverklaarbare, progressief verergerende botpijn, zwelling of een neiging tot gemakkelijk breken veroorzaken
  • de diagnose wordt soms gesteld op basis van de resultaten van een beeldvormende tests (zoals röntgenfoto's, computertomografie of magnetische resonantiebeeldvorming), maar vaak moet er een weefselmonster van de tumor of het bot worden genomen voor onderzoek onder een microscoop (biopsie)

Bottumoren kunnen niet-kankerachtig of kankerachtig zijn en primair of uitgezaaid.

Primaire bottumoren beginnen oorspronkelijk in het bot. Primaire bottumoren kunnen niet-kankerachtig of kankerachtig zijn.

Uitgezaaide (metastatische) bottumoren zijn kankers die vanuit andere delen van het lichaam naar het bot zijn uitgezaaid (uitgezaaid) (bijvoorbeeld vanuit de borst of prostaatklier. Uitgezaaide bottumoren zijn altijd kankerachtig.

Bij kinderen zijn de meeste bottumoren primair en niet-kankerachtig. Sommige bottumoren (zoals osteosarcoom en Ewing-sarcoom) zijn primair en kankerachtig. Slechts enkele zijn uitgezaaid (zoals neuroblastoom en Wilms tumor).

Bij volwassenen zijn de meeste kankergezwellen uitgezaaid. In het algemeen komen niet-kankerachtige bottumoren relatief vaak voor, maar kankerachtige primaire bottumoren zijn zeldzaam en komen jaarlijks bij slechts ongeveer 3.900 mensen in de Verenigde Staten voor. Dit aantal is exclusief multipel myeloom, een kanker die zich ontwikkelt in het merg in het bot in plaats van in het harde botweefsel waaruit het bot is opgebouwd.

Hoewel goedaardige bottumoren niet uitzaaien, groeien sommige typen snel en vernietigen ze nabijgelegen weefsels.

Multipel myeloom

multipel myeloom: Multipel myeloom) komt meestal voor bij oudere volwassenen en betreft het beenmerg (het bloedvormende weefsel in de botholte) in plaats van het harde botweefsel. Daarom wordt het meestal beschouwd als een kanker van het beenmerg in plaats van het bot zelf (in tegenstelling tot primaire kankertumoren van het bot). Het komt vaker voor dan kanker van het harde weefsel waaruit het bot bestaat.

Symptomen   
Iemand kan soms een pijnloos knobbeltje hebben, dat uiteindelijk pijnlijk kan worden, maar vaak is het eerste symptoom van een bottumor pijn in het bot. De pijn kan hevig zijn. De pijn kan optreden bij het dragen van gewicht of in rust (vooral 's nachts) en verergert meestal geleidelijk. Soms verzwakt een tumor, vooral als het kanker is, geleidelijk een bot. De zwakte maakt het veel gemakkelijker voor het bot om te breken (fractuur) tijdens het uitvoeren van routinematige activiteiten (dit type fractuur wordt een pathologische fractuur genoemd).

Diagnose   

Als mensen een gewricht of ledemaat hebben dat altijd pijnlijk is, zelfs als ze het niet gebruiken, maken artsen meestal een röntgenfoto. Röntgenfoto's kunnen artsen laten zien dat het bot er abnormaal uitziet of kunnen een gezwel of gat in het bot laten zien. Hoewel artsen dergelijke afwijkingen op röntgenfoto's kunnen zien, kunnen ze meestal niet zeggen of een tumor niet kankerverwekkend of kankerachtig is. Sommige tumoren kunnen echter op een röntgenfoto worden geïdentificeerd als niet-kankerachtig. Deze identificatie is bijvoorbeeld vaak mogelijk bij de ziekte van Paget, enchondromen, botcysten, niet-ossificerende fibromen en fibreuze dysplasie.

Als een röntgenfoto artsen niet genoeg informatie geeft, kunnen ze met computertomografie (CT-scan) en magnetische resonantiebeeldvorming (MRI-scan) vaak de exacte locatie en grootte van de tumor bepalen en aanvullende informatie geven over de aard van de tumor. Deze tests geven echter meestal geen specifieke diagnose.

Artsen kunnen botscans doen om de locatie van veel tumoren in één keer vast te stellen, omdat botscans het hele skelet laten zien.

Artsen kunnen ook positronemissietomografie (PET of PET-scan) doen, meestal in combinatie met een CT-scan (PET-CT). PET en PET-CT zijn andere soorten beeldvormend onderzoek die kunnen laten zien waar de kanker zich bevindt, waar deze is uitgezaaid en hoe de kanker op de behandeling reageert.

Als kanker een redelijke mogelijkheid is, is meestal een biopsie nodig voor de diagnose. Afhankelijk van de tumor kunnen er drie soorten biopsieën worden gedaan:

  • aspiratiebiopsie
  • kernbiopsie
  • open biopsie

Bij veel tumoren kan een biopsie worden gedaan.

Bij een aspiratiebiopsie steken artsen een naald in de tumor en halen er wat cellen uit. Er is geen incisie nodig. Maar omdat de gebruikte naald erg klein is, kunnen soms normale cellen worden bemonsterd en kankercellen worden gemist, zelfs als de kankercellen vlak naast de normale cellen liggen.

Een kernbiopsie wordt gedaan met een grotere naald en wordt vaak gedaan zodat er meer cellen kunnen worden weggenomen en onderzocht. Omdat zowel aspiratie- als kernbiopsieën worden gedaan met naalden, worden ze beschouwd als naaldbiopsieën. Naaldbiopsies worden vaak uitgevoerd met echogeleiding of radiografische beeldvorming (fluoroscopie of CT) om de nauwkeurigheid te vergroten.

Een open biopsie is een chirurgische ingreep. Soms wordt een open biopsie gedaan als de arts meer weefsel nodig heeft om een goede diagnose te kunnen stellen. Bij deze procedure snijdt een chirurg door de huid en in de diepere weefsels om een adequaat monster voor de diagnose te verkrijgen. Deze procedure kan soms worden uitgevoerd op hetzelfde moment dat een operatie wordt uitgevoerd om de tumor te behandelen. Als een deel van de tumor wordt verwijderd, wordt de procedure een incisiebiopsie genoemd; als de hele tumor wordt verwijderd, wordt het een excisiebiopsie genoemd.

Bronnen:

Laatste wijziging: 16 augustus 2023 Colofon  Disclaimer  Privacy  Zoeken  Copyright © 2002- G. Speek
  Einde van de pagina