Listeriosis meer infecties     Listera  Het onderstaande is de letterlijke vertaling van de online versie van de Merck Manual, consumer version.    Lees meer over de Merck Manuals. Wat is het? Listeriose is een infectie veroorzaakt door de grampositieve bacterie Listeria monocytogenes, meestal wanneer besmet voedsel wordt gegeten. mensen kunnen de bacterie binnenkrijgen in besmette zuivelproducten, rauwe groenten, vlees of gekoelde voedingsmiddelen die niet hoeven te worden gekookt voordat ze worden gegeten mensen krijgen koorts, koude rillingen, spierpijn, misselijkheid, braken en diarree identificatie van de bacterie in een monster van bloed of hersenvocht bevestigt de diagnose preventie houdt in dat men geen voedsel eet dat waarschijnlijk besmet is, vooral als mensen het risico lopen invasieve listeriose te ontwikkelen antibiotica kunnen de infectie genezen Listeria monocytogenes komt wereldwijd voor in de darmen van mensen en veel dieren. De meeste gevallen van listeriose zijn het gevolg van: het eten van besmet voedsel Listeriose wordt meestal opgelopen wanneer besmet voedsel wordt gegeten. In dat geval kunnen de Listeria-bacteriën in de bloedbaan terechtkomen en zich naar andere organen verspreiden. In zeldzame gevallen besmetten de Listeria-bacteriën de huid van dierenartsen, boeren en andere mensen die direct contact hebben met besmette dieren (vooral tijdens het slachten en het hanteren van karkassen). De bacterie groeit in voedsel bij koelkasttemperatuur en overleeft in de vriezer. Pasteurisatie van zuivelproducten vernietigt de bacterie. Door voedsel op de juiste wijze te koken of opnieuw op te warmen, worden de bacteriën gedood. Zij kunnen zich echter ophouden in met voedsel gevulde kieren en ontoegankelijke plaatsen in commerciële voedselbereidingsinstallaties en het voedsel opnieuw besmetten. Als het voedsel na aankoop niet meer hoeft te worden gekookt, worden de achtergebleven bacteriën samen met het voedsel geconsumeerd. Ze kunnen groeien in gekoelde, verpakte, kant-en-klare producten (die niet hoeven te worden gekookt voordat ze worden gegeten) zonder dat de smaak of geur van het voedsel verandert. Voedingsmiddelen die bij eerdere uitbraken van listeriose betrokken waren, zijn onder meer zachte kazen (zoals Latijns-Amerikaanse witte kazen, feta, Brie en Camembert), delicatessen salades (zoals cole slaw), ongepasteuriseerde melk, vleeswaren, kalkoenfrikandellen, andere hotdogs, garnalen, gerookte zalm en onvoldoende verhitte kip. Invasieve listeriose De bacterie komt soms vanuit de darm in de bloedbaan terecht en dringt bepaalde organen binnen (invasieve listeriose genoemd). De bacteriën kunnen zich verspreiden naar de volgende organen: de weefsels die de hersenen en het ruggenmerg bedekken (waardoor hersenvliesontsteking ontstaat) de ogen hartkleppen (die endocarditis veroorzaken) gewrichten bij zwangere vrouwen, de baarmoeder en de foetus In zeldzame gevallen vormen zich pusverzamelingen (abcessen) in de hersenen en het ruggenmerg. Risicofactoren    In de Verenigde Staten ontwikkelt invasieve listeriose zich bij slechts ongeveer 1.600 mensen per jaar, maar is dodelijk bij ongeveer 1 op de 5 mensen. Het komt vaker voor bij de volgende personen:: zwangere vrouwen foetussen en pasgeborenen mensen van 60 jaar of ouder mensen met een verzwakt immuunsysteem, zoals mensen met een HIV-infectie Zwangere vrouwen hebben ongeveer 10 tot 20 keer meer kans om listeriose op te lopen dan de bevolking in het algemeen. Listeriose kan leiden tot miskramen, doodgeboorte en vroeggeboorte, maar zwangere vrouwen worden zelden ernstig ziek of sterven. In zeldzame gevallen geven zwangere vrouwen met listeriose de infectie echter door aan de foetus of de pasgeborene, die dan ernstig ziek kunnen worden (zie Listeriose bij pasgeborenen). Symptomen    Mensen met listeriose hebben meestal koude rillingen, koorts en spierpijn (die lijkt op griep), met misselijkheid, braken en diarree. Gewoonlijk verdwijnen de symptomen na 1 tot 7 dagen. Als zich invasieve listeriose ontwikkelt, variëren de symptomen afhankelijk van het besmette gebied. Als hersenvliesontsteking optreedt, hebben mensen hoofdpijn en een stijve nek. Ze kunnen verward raken en hun evenwicht verliezen. Als de baarmoeder of de placenta van een zwangere vrouw besmet is, kan dat een miskraam of doodgeboorte tot gevolg hebben. Twee derde van de overlevende zuigelingen ontwikkelt listeriose, die kan leiden tot een bloedbaaninfectie (sepsis) of hersenvliesontsteking. Tot de helft van de pasgeborenen die tegen of aan het einde van de zwangerschap besmet raken, sterft. Diagnose    kweek van bloed of hersenvocht Om de diagnose listeriose te stellen, nemen artsen een bloed af of verrichten zij een ruggenprik (lumbaalpunctie) om een monster te verkrijgen van de vloeistof die de hersenen en het ruggenmerg omgeeft (cerebrospinaal vocht). De monsters worden naar een laboratorium gestuurd waar de bacteriën worden gekweekt (gekweekt). Door de bacteriën in het monster te identificeren, wordt de diagnose bevestigd. Preventie    Voedsel is vaak besmet met Listeria-bacteriën. Deze bacteriën kunnen zich vermenigvuldigen bij koelkasttemperaturen. Licht besmet voedsel kan dus zwaar besmet raken terwijl het in de koelkast ligt. Bepaalde voorzorgsmaatregelen zijn nodig, vooral voor mensen die het risico lopen op ernstige gevolgen als ze besmet raken. Daartoe behoren mensen met een verzwakt immuunsysteem, zwangere vrouwen en mensen van 65 jaar en ouder. Mensen met een verhoogd risico mogen bijvoorbeeld bepaalde voedingsmiddelen niet eten, zoals de volgende: zachte kazen gemaakt van ongepasteuriseerde melk (zoals feta, Brie, queso fresco, en Camembert) gekoelde kant-en-klare levensmiddelen (zoals hotdogs, vleeswaren, p?tés en vleessmeersels), tenzij ze worden verhit tot een inwendige temperatuur van 73,9° C of tot ze vlak voor het serveren gloeiend heet zijn gekoelde gerookte zeevruchten (zoals levensmiddelen met de vermelding "nova-style", "lox", "kippered", "smoked", of "jerky"), tenzij ze gekookt zijn rauwe (ongepasteuriseerde) melk en daarmee bereide kazen Het volgende kan helpen het risico op infectie te verkleinen: koel restjes binnen 2 uur in ondiepe, afgedekte bakjes en gebruik ze binnen 3 tot 4 dagen de koelkasttemperatuur instellen op 4.4° C of lager de vriezer instellen op -17.8° C of lager Behandeling    antibiotica Antibiotica kan listeriose genezen. Voor de meeste infecties veroorzaakt door Listeria, waaronder endocarditis en meningitis, worden de antibiotica ampicilline en gentamicine via een ader (intraveneus) toegediend. Als mensen allergisch zijn voor penicillines, wordt trimethoprim/sulfamethoxazol gebruikt in plaats van ampicilline. Ooginfecties kunnen worden behandeld met erytromycine, dat via de mond wordt toegediend, of trimethoprim/sulfamethoxazol, dat intraveneus wordt toegediend. Wist u dat... Zwangere vrouwen zijn bijzonder vatbaar voor listeriose, die schadelijk kan zijn voor de foetus of pasgeborene. Bronnen: Merck Manual, professional version Merck Manual, consumer version Wiki Nederlandstalig Wiki Engelstalig Laatste wijziging: 13 juni 2022   Einde van de pagina