| Medicijnen voor de behandeling van maagzuur | meer spijsvertering |
Het onderstaande is de letterlijke vertaling van de online versie van de
Merck Manual, consumer version.
Lees meer over de Merck Manuals.
|
Wat is het? Maagzuur speelt een rol bij een aantal maagaandoeningen, waaronder maagzweer, gastritis en gastro-oesofageale refluxziekte. Hoewel de hoeveelheid zuur in de maag meestal normaal is bij mensen met deze aandoeningen, is het verminderen van de hoeveelheid zuur in de maag belangrijk voor het behandelen van de schade aan de maag en darmen en voor het verlichten van de symptomen. |
Protonpompremmers
De protonpomp is de naam voor het chemische proces waarmee de maag zuur afscheidt. Protonpompremmers zijn de krachtigste medicijnen die de zuurproductie verminderen. Protonpompremmers bevorderen de genezing van maagzweren bij een groter percentage mensen in een kortere periode dan histamine-2-blokkers (H2-blokkers) en hebben daarom meestal de voorkeur boven H2-blokkers voor de behandeling van maagzweren. Ze worden gebruikt bij ernstige vormen van gastritis (zoals bij bloedingen) en bij ernstige GERD. Protonpompremmers zijn ook zeer nuttig bij de behandeling van aandoeningen die overmatige maagzuursecretie veroorzaken, zoals het Zollinger-Ellison-syndroom.
Protonpompremmers kunnen via de mond of via een ader (IV) worden toegediend. Deze medicijnen worden meestal goed verdragen, maar kunnen diarree, verstopping en hoofdpijn veroorzaken. Langdurig gebruik van protonpompremmers kan leiden tot verminderde opname van B12, ijzer, magnesium en calcium.
Histamine-2 (H2) blokkers
Histamine is een stof die van nature wordt aangemaakt in het lichaam en die verschillende functies heeft. Histamine is een van de belangrijkste stoffen die allergische reacties veroorzaken, daarom worden antihistaminica (histamine blokkers) gegeven aan mensen die ergens allergisch voor zijn. Histamine helpt het lichaam ook om maagzuur te produceren, daarom wordt een bepaald type antihistamine, een histamine-2-blokker genoemd, gebruikt om maagzuur te verminderen. H2-blokkers worden dus voor veel van dezelfde aandoeningen gebruikt als protonpompremmers.
H2-blokkers worden één of twee keer per dag ingenomen en kunnen via de mond of via een ader (IV) worden toegediend. H2-blokkers veroorzaken meestal geen ernstige bijwerkingen. Alle H2-blokkers kunnen echter diarree, huiduitslag, koorts, spierpijn en verwardheid veroorzaken. De H2-blokker cimetidine kan borstvergroting en erectiestoornissen bij mannen veroorzaken. Daarnaast kunnen cimetidine en, in mindere mate, de andere H2-blokkers de uitscheiding van bepaalde medicijnen door het lichaam verstoren, zoals theofylline voor astma, warfarine voor overmatige bloedstolling en fenytoïne voor epileptische aanvallen.
Antacida
Antacida zijn chemische stoffen die het reeds afgescheiden maagzuur neutraliseren en zo de pH-waarde in de maag verhogen (minder zuur maken). Antacida kunnen alleen worden gebruikt voor milde symptomen die worden veroorzaakt door maagzuur. Maar op zichzelf zijn maagzuurremmers geen adequate behandeling voor ernstige zuurgerelateerde aandoeningen zoals maagzweren en ernstige gastritis. Bij deze aandoeningen worden maagzuurremmers meestal naast protonpompremmers of H2-blokkers gebruikt om de symptomen in het beginstadium van de behandeling te verlichten. De effectiviteit varieert met de hoeveelheid maagzuurremmers die iemand inneemt en met de hoeveelheid zuur die iemand produceert. Bijna alle maagzuurremmers zijn zonder doktersrecept verkrijgbaar in tablet-, kauwtablet- of vloeibare vorm. Antacida kunnen echter de absorptie van veel verschillende medicijnen verstoren, dus een apotheker of arts moet worden geraadpleegd over mogelijke interacties tussen medicijnen voordat antacida worden ingenomen.
Natriumbicarbonaat (zuiveringszout) en calciumcarbonaat, de sterkste maagzuurremmers, kunnen af en toe genomen worden voor een snelle, kortdurende verlichting. Omdat ze echter in de bloedbaan worden opgenomen, kan voortdurend gebruik van deze maagzuurremmers het bloed te alkalisch maken (alkalose), wat kan leiden tot misselijkheid, hoofdpijn en zwakte. Daarom mogen deze maagzuurremmers over het algemeen niet langer dan een paar dagen in grote hoeveelheden worden gebruikt. Deze maagzuurremmers bevatten ook veel zout en mogen niet gebruikt worden door mensen die een natriumarm dieet moeten volgen of die hartfalen of een hoge bloeddruk hebben.
Aluminiumhydroxide is een relatief veilige, veelgebruikte maagzuurremmer. Aluminium kan zich echter binden met fosfaat in het spijsverteringskanaal, waardoor het lichaam calcium verliest, het fosfaatgehalte in het bloed daalt en zwakte, misselijkheid en verlies van eetlust kunnen optreden. Het risico op deze bijwerkingen is groter bij mensen met een alcoholstoornis, die ondervoed zijn en die een nierziekte hebben, inclusief mensen die dialyse ondergaan. Aluminiumhydroxide kan ook constipatie veroorzaken.
Magnesiumhydroxide is een effectiever maagzuurremmer dan aluminiumhydroxide. Deze maagzuurremmer werkt snel en neutraliseert zuren effectief. Magnesium is echter ook een laxeermiddel. De stoelgang blijft meestal regelmatig als je maar een paar eetlepels per dag neemt. Meer dan vier doses per dag kunnen diarree veroorzaken. Omdat kleine hoeveelheden magnesium in de bloedbaan worden opgenomen, moeten mensen met nierschade magnesiumhydroxide alleen in kleine doses innemen. Om diarree te beperken bevatten veel maagzuurremmers zowel magnesiumhydroxide als aluminiumhydroxide.
Mensen met hartaandoeningen, hoge bloeddruk of een nieraandoening moeten een arts raadplegen voordat ze een maagzuurremmer kiezen.
Andere medicijnen tegen maagzuur
Sucralfaat kan werken door een beschermende laag te vormen aan de basis van een maagzweer om genezing te bevorderen. Het werkt goed bij maagzweren en is een redelijk alternatief voor maagzuurremmers. Sucralfaat wordt 2 tot 4 keer per dag ingenomen en wordt niet opgenomen in de bloedbaan, dus het veroorzaakt weinig bijwerkingen. Het kan echter wel constipatie veroorzaken en in sommige gevallen vermindert het de effectiviteit van andere medicijnen.
Misoprostol kan worden gebruikt om de kans op het ontwikkelen van maag- en twaalfvingerige zweren veroorzaakt door niet-steroïde anti-inflammatoire geneesmiddelen (NSAID's) te verminderen. Misoprostol kan werken door de productie van maagzuur te verminderen en het maagslijmvlies beter bestand te maken tegen zuur. Oudere mensen, mensen die corticosteroïden gebruiken en mensen met een voorgeschiedenis van maagzweren of van complicaties als gevolg van maagzweren lopen een hoger risico op het ontwikkelen van een maagzweer wanneer ze NSAID's gebruiken. Deze mensen kunnen misoprostol innemen met voedsel en hun NSAID. Misoprostol veroorzaakt echter diarree en andere spijsverteringsproblemen bij 30% van de mensen die het innemen. Daarnaast kan deze medicatie spontane abortus veroorzaken bij zwangere vrouwen. Er zijn alternatieven voor misoprostol beschikbaar voor mensen die aspirine, NSAID's of corticosteroïden gebruiken. Deze alternatieven, zoals protonpompremmers, zijn net zo effectief voor het verminderen van de kans op het ontwikkelen van een maagzweer en veroorzaken minder bijwerkingen.
Bronnen:
| Colofon Disclaimer Privacy Zoeken Copyright © 2002- G. Speek |