Eosinofiele stoornissen meer bloed  

 Het onderstaande is de letterlijke vertaling van de online versie van de Merck Manual, consumer version.    Lees meer over de Merck Manuals.

Wat zijn Eosinofiele stoornissen

Eosinofielen zijn een soort witte bloedcellen die een belangrijke rol spelen in de reactie van het lichaam op allergische reacties, astma en infectie met parasieten. Deze cellen spelen een rol in de beschermende immuniteit tegen bepaalde parasieten, maar dragen ook bij aan de ontsteking die optreedt bij allergische aandoeningen.

Soms veroorzaken eosinofielen ontstekingen in bepaalde organen die tot symptomen leiden.

Eosinofielen maken gewoonlijk minder dan 7% uit van de circulerende witte bloedcellen (100 tot 500 eosinofielen per microliter bloed [0,1 tot 0,5 × 109 per liter]).

Laag aantal eosinofielen
Een laag aantal eosinofielen in het bloed (eosinopenie) kan voorkomen bij het syndroom van Cushing, bloedbaaninfecties (sepsis) en behandeling met corticosteroïde. Een laag aantal eosinofielen veroorzaakt echter meestal geen problemen omdat andere delen van het immuunsysteem dit voldoende compenseren.

Een laag aantal eosinofielen wordt meestal bij toeval ontdekt wanneer om andere redenen een volledig bloedbeeld wordt bepaald.

Behandeling van de oorzaak herstelt het normale aantal eosinofielen.

Hoog aantal eosinofielen
De meest voorkomende oorzaken van een hoog aantal eosinofielen (eosinofilie of hypereosinofilie genoemd) zijn

  • allergische aandoeningen
  • infecties door parasieten
  • bepaalde vormen van kanker

Allergische aandoeningen, waaronder overgevoeligheid voor geneesmiddelen, astma, allergische rhinitis en atopische dermatitis, verhogen vaak het aantal eosinofielen. Veel parasieten, vooral degene die weefsel binnendringen, veroorzaken eosinofilie. Kankers die eosinofilie veroorzaken zijn Hodgkin lymfoom, leukemie en bepaalde myeloproliferatieve neoplasmen.

Als het aantal eosinofielen slechts licht verhoogd is, hebben mensen meestal geen symptomen en wordt het hoge aantal eosinofielen in het bloed pas ontdekt wanneer om andere redenen een volledig bloedbeeld wordt bepaald. Soms echter, vooral wanneer het aantal eosinofielen zeer hoog is, ontsteken de weefsels en veroorzaakt het verhoogde aantal eosinofielen schade aan organen. Het hart, de longen, de huid en het zenuwstelsel worden het vaakst aangetast, maar elk orgaan kan beschadigd raken.

De symptomen hangen samen met het aangetaste orgaan. Mensen kunnen bijvoorbeeld huiduitslag krijgen als de huid is aangetast, een piepende ademhaling en kortademigheid als de longen zijn aangetast, kortademigheid en vermoeidheid (symptomen van hartfalen) als het hart is aangetast, of keel- en maagpijn als de slokdarm of maag is aangetast. Bijgevolg worden eosinofiele aandoeningen gediagnosticeerd op basis van de plaats waar het gehalte aan eosinofielen verhoogd is:

  • Eosinofiele cardiomyopathie (hart)
  • Eosinofiele colitis (dikke darm)
  • Eosinofiele enteritis (dunne darm)
  • Eosinofiele oesofagitis (slokdarm)
  • Eosinofiele gastritis (maag)
  • Eosinofiele longontsteking (longen)

Vaak worden mensen eerst getest en behandeld voor meer algemene oorzaken van hun symptomen. Ze worden bijvoorbeeld getest op een infectie en krijgen zelfs antibiotica, ook al wordt er geen infectie gevonden. Omdat mensen na behandeling nog steeds symptomen hebben, nemen artsen vaak een weefselmonster voor onderzoek (biopsie), dat eosinofielen in het aangetaste orgaan aantoont.

De behandeling van deze aandoeningen omvat vaak orale corticosteroïde.

Hypereosinofiel syndroom
Het hypereosinofiel syndroom is een zeldzame aandoening waarbij het aantal eosinofielen gedurende meer dan 6 maanden toeneemt tot meer dan 1500 cellen per microliter bloed (meer dan 1,5 × 109 per liter) zonder duidelijke oorzaak. Sommige mensen hebben een zeldzame chromosoomafwijking.

Mensen van elke leeftijd kunnen hypereosinofiel syndroom ontwikkelen, maar het komt vaker voor bij mannen ouder dan 50 jaar. Het verhoogde aantal eosinofielen kan het hart, de longen, de lever, de huid en het zenuwstelsel beschadigen. Het hart kan bijvoorbeeld ontstoken raken bij een aandoening genaamd Löffler endocarditis, wat leidt tot de vorming van bloedstolsels, hartfalen, hartaanvallen of slecht functionerende hartkleppen.

Tot de symptomen behoren gewichtsverlies, koorts, nachtelijk zweten, vermoeidheid, hoesten, pijn op de borst, zwelling, buikpijn, uitslag, pijn, zwakte, verwardheid en coma. Andere symptomen van dit syndroom zijn afhankelijk van welke organen beschadigd zijn.

Het syndroom wordt vermoed wanneer uit herhaald bloedonderzoek blijkt dat het aantal eosinofielen aanhoudend verhoogd is bij mensen die deze symptomen hebben. De diagnose wordt bevestigd wanneer artsen vaststellen dat de eosinofilie niet wordt veroorzaakt door een parasitaire infectie, een allergische reactie of een andere diagnostische aandoening en wanneer biopten eosinofielen in organen aantonen.

Zonder behandeling overlijdt over het algemeen meer dan 80% van de mensen met dit syndroom binnen 2 jaar, maar met behandeling overleeft meer dan 80%. Hartschade is de belangrijkste doodsoorzaak. Sommige mensen hebben geen andere behandeling nodig dan nauwkeurige observatie gedurende 3 tot 6 maanden, maar de meeste hebben een behandeling met prednison, hydroxyureum of chemotherapie nodig.

Sommige mensen met hypereosinofiel syndroom hebben een verworven afwijking van een gen dat de celgroei regelt. Dit type hypereosinofilie kan reageren op behandeling met imatinib, een geneesmiddel dat wordt gebruikt om kanker te behandelen. Als de behandeling met deze geneesmiddelen niet succesvol is, kunnen verschillende andere geneesmiddelen worden gebruikt, die kunnen worden gecombineerd met een procedure om eosinofielen uit het bloed te verwijderen (leukaferese).

Bronnen:

Laatste wijziging: 05 november 2022
  Einde van de pagina