| Hypokaliëmie | meer hormonaal-metabolisch |
| laag kaliumgehalte in het bloed | |
Het onderstaande is de letterlijke vertaling van de online versie van de
Merck Manual, consumer version.
Lees meer over de Merck Manuals.
|
Wat is het? Bij hypokaliëmie is het kaliumgehalte in het bloed te laag.
|
Zie ook Overzicht van elektrolyten en Overzicht van de rol van kalium in het lichaam.
Oorzaak
Meestal wordt de kaliumspiegel laag omdat er te veel wordt verloren uit het spijsverteringskanaal door braken, diarree of overmatig gebruik van laxeermiddelen.
Soms wordt te veel kalium uitgescheiden in de urine, meestal omdat de persoon medicijnen gebruikt die ervoor zorgen dat de nieren te veel natrium, water en kalium uitscheiden (diuretica).
Bij veel bijnieraandoeningen, zoals het syndroom van Cushing, produceren de bijnieren te veel aldosteron, een hormoon dat ervoor zorgt dat de nieren grote hoeveelheden kalium uitscheiden.
Bepaalde medicijnen (zoals insuline, albuterol en terbutaline) zorgen ervoor dat er meer kalium van het bloed naar de cellen wordt verplaatst, wat kan resulteren in hypokaliëmie. Deze medicijnen veroorzaken echter meestal tijdelijke hypokaliëmie, tenzij een andere aandoening er ook voor zorgt dat kalium verloren gaat.
Hypokaliëmie komt soms voor bij of wordt veroorzaakt door een laag magnesiumgehalte in het bloed (hypomagnesiëmie).
Hypokaliëmie wordt zelden veroorzaakt door het eten van te weinig kalium omdat veel voedingsmiddelen (zoals bonen, donkere bladgroenten, aardappelen, vis en bananen) kalium bevatten.
| Waardoor daalt de kaliumspiegel? | ||
| Oorzaak | Aandoeningen | Medicijnen of andere factoren |
| Verhoogd verlies uit het spijsverteringskanaal (meest voorkomend) |
|
|
| Verhoogde uitscheiding in de urine |
|
|
| Verhoogde beweging van bloed naar cellen |
|
|
Symptomen
Een lichte daling van het kaliumgehalte in het bloed veroorzaakt meestal geen symptomen.
Een grotere daling kan spierzwakte, krampen, stuiptrekkingen en zelfs verlamming veroorzaken.
Er kunnen zich abnormale hartritmes ontwikkelen. Ze kunnen zelfs ontstaan bij een lichte daling als mensen al een hartaandoening hebben of het hartmedicijn digoxine gebruiken.
Als hypokaliëmie lang aanhoudt, kunnen er nierproblemen ontstaan, waardoor de persoon vaak moet plassen en grote hoeveelheden water moet drinken.
Diagnose
- meting van het kaliumgehalte in het bloed
- elektrocardiografie
- soms meting van de hoeveelheid kalium in de urine
De diagnose wordt gesteld door een laag kaliumgehalte in het bloed te meten. Artsen proberen vervolgens vast te stellen waardoor de kaliumspiegel daalt.
De oorzaak kan duidelijk zijn op basis van de symptomen van de persoon (zoals braken) of het gebruik van medicijnen of andere stoffen. Als de oorzaak niet duidelijk is, meten artsen hoeveel kalium wordt uitgescheiden in de urine om te bepalen of overmatige uitscheiding de oorzaak is.
Omdat een laag kaliumgehalte abnormale hartritmes kunnen veroorzaken, maken artsen meestal een elektrocardiografie (ECG) om te controleren op abnormale hartritmes.
Behandeling
- kaliumsupplementen
Als een aandoening hypokaliëmie veroorzaakt, wordt deze behandeld.
Meestal kan kalium worden vervangen door het innemen van kaliumsupplementen via de mond. Omdat kalium het spijsverteringskanaal kan irriteren, moeten supplementen meerdere keren per dag in kleine doses met voedsel worden ingenomen in plaats van in één grote dosis. Speciale soorten kaliumsupplementen, zoals met was geïmpregneerd of micro-ingekapseld kaliumchloride, irriteren het spijsverteringskanaal veel minder snel.
Om hypokaliëmie sneller te behandelen, wordt kalium in de volgende situaties via een ader (intraveneus) toegediend:
- de kaliumspiegel is gevaarlijk laag.
- het lage niveau veroorzaakt abnormale hartritmes.
- supplementen via de mond werken niet.
- mensen blijven meer kalium verliezen dan kan worden vervangen met mondelinge supplementen.
De meeste mensen die diuretica gebruiken, hoeven geen kaliumsupplementen te nemen. Toch controleren artsen regelmatig het kaliumgehalte in het bloed, zodat indien nodig supplementen kunnen worden gegeven. Als alternatief kunnen diuretica worden gebruikt die de nieren helpen kalium te behouden (kaliumsparende diuretica), zoals amiloride, eplerenon, spironolacton of triamtereen, maar deze medicijnen worden alleen gebruikt als de nieren normaal functioneren.
Wanneer hypomagnesemie optreedt met hypokaliëmie, wordt dit ook behandeld.
Bronnen:
| Laatste wijziging: 22 november 2023 | Colofon Disclaimer Privacy Zoeken Copyright © 2002- G. Speek |