Oorpijn meer keel, neus, oren  
  Otalgie; Otalogie

 Het onderstaande is de letterlijke vertaling van de online versie van de Merck Manual, consumer version.    Lees meer over de Merck Manuals.

Wat is het?
Oorpijn komt meestal maar in één oor voor. Sommige mensen hebben ook last van oorpluizen of, in zeldzame gevallen, gehoorverlies.

Oorzaak   
Oorpijn kan het gevolg zijn van een aandoening in het oor zelf of van een aandoening in een nabijgelegen lichaamsdeel dat dezelfde zenuwen naar de hersenen heeft als het oor. Zulke lichaamsdelen zijn onder andere de neus, sinussen, keel en het temporomandibulaire gewricht (TMJ).

Bij acute pijn (minder dan 2 weken) zijn de meest voorkomende oorzaken:

Middenoorontsteking en uitwendige oorontsteking veroorzaken een pijnlijke ontsteking. Een middenoorontsteking veroorzaakt ook een drukopbouw achter het trommelvlies. Deze drukopbouw is pijnlijk en zorgt er ook voor dat het trommelvlies bol komt te staan. Als het trommelvlies bol staat, barst het soms en komt er een kleine hoeveelheid pus en/of bloed uit het oor. In zeldzame gevallen verspreidt een middenoorontsteking zich naar het mastoïd achter het oor (mastoïditis).

Mensen met diabetes en mensen met een verzwakt immuunsysteem (als gevolg van een HIV-infectie of chemotherapie voor kanker) of een chronische nierziekte kunnen een bijzonder ernstige vorm van externe otitis ontwikkelen die maligne of necrotiserende externe otitis wordt genoemd.

Drukveranderingen tijdens vliegreizen en onderwaterduiken kunnen oorpijn veroorzaken (barotrauma). Dergelijke oorpijn treedt op wanneer de buis die het middenoor en de achterkant van de neus met elkaar verbindt (buis van Eustachius) verstopt is of niet normaal functioneert. De blokkade of storing zorgt ervoor dat de druk in het middenoor niet gelijk wordt aan de druk van buitenaf. Het drukverschil duwt of trekt aan het trommelvlies, wat pijn veroorzaakt. Drukveranderingen kunnen er ook voor zorgen dat het trommelvlies scheurt.

Bij chronische pijn (pijn langer dan 2 tot 3 weken) zijn de meest voorkomende oorzaken:

Een minder vaak voorkomende oorzaak van chronische pijn is pijn door aandoeningen aan het strottenhoofd (de stem), waaronder kanker (zogenaamde referred pain).

Evaluatie   
De volgende informatie kan mensen met oorpijn helpen om te beslissen wanneer een evaluatie door een arts nodig is en wat ze kunnen verwachten tijdens de evaluatie.

Waarschuwingssignalen
Bij mensen met oorpijn zijn bepaalde symptomen en kenmerken reden tot bezorgdheid:

  • diabetes, een aangetast immuunsysteem of chronische nierziekte
  • roodheid en zwelling achter het oor
  • ernstige zwelling bij de opening van de gehoorgang
  • vloeistof dat uit het oor loopt
  • chronische pijn, vooral bij mensen met andere hoofd-/nekklachten (zoals heesheid, slikproblemen of neusobstructie)

Wanneer naar de dokter gaan
Mensen met waarschuwingssignalen of ooruitvloeiing moeten zo snel mogelijk naar een arts, tenzij het enige waarschuwingssignaal chronische pijn is. Dan is een uitstel van een week of zo meestal niet schadelijk. Mensen met acute pijn moeten binnen een paar dagen naar de dokter gaan (of eerder als de pijn ernstig is).

Wat de arts doet
Artsen stellen eerst vragen over de klachten en de medische voorgeschiedenis van de persoon. Daarna doen ze een lichamelijk onderzoek dat gericht is op de oren, neus en keel. Wat ze vinden tijdens de anamnese en het lichamelijk onderzoek suggereert vaak een oorzaak van de oorpijn en de onderzoeken die gedaan moeten worden. Artsen kunnen ook stemvorktesten doen om het gehoor te beoordelen.

Naast de aanwezigheid van waarschuwingssignalen is een belangrijk kenmerk of het ooronderzoek normaal is. Aandoeningen aan het midden- en uitwendige oor veroorzaken afwijkingen die, in combinatie met de symptomen van de persoon en andere medische voorgeschiedenis, meestal een oorzaak suggereren.

Mensen met een normaal ooronderzoek kunnen oorpijn hebben om een andere reden, zoals tonsillitis. Als er bij het ooronderzoek geen afwijkingen worden gevonden, maar de persoon wel chronische pijn heeft, vermoeden artsen soms dat de oorpijn het gevolg is van een aandoening van het temporomandibulaire gewricht (TMJ). Mensen met chronische pijn moeten echter een grondig hoofd- en nekonderzoek (inclusief vezeloptisch onderzoek) ondergaan om kanker of een tumor in de neusholte en de bovenste keelholte (nasofarynx) uit te sluiten.

Onderzoek
Meestal geeft het onderzoek van de arts een diagnose en zijn er geen tests nodig. Mensen met een normaal ooronderzoek, vooral mensen met chronische of terugkerende pijn, kunnen echter tests nodig hebben om naar kanker te zoeken. Dergelijke onderzoeken omvatten meestal onderzoek van de neus, keel en het strottenhoofd (larynx) met een flexibele kijkbuis (endoscoop) en beeldvorming door middel van magnetische resonantie (MRI) van de schedelbasis.

Behandeling   
De beste manier om oorpijn te behandelen is het behandelen van de onderliggende aandoening.

Mensen kunnen een pijnstillend medicijn via de mond nemen. Meestal is een niet-steroïde ontstekingsremmer (NSAID) of acetaminofen voldoende. Sommige mensen, vooral die met een ernstige uitwendige oorontsteking, moeten echter een paar dagen een opioïde zoals oxycodon of hydrocodon innemen. Bij een ernstige uitwendige oorontsteking zuigen artsen ook vaak pus of andere afscheiding uit de gehoorgang en brengen ze een klein schuimrubberen lontje in. Het lontje kan doordrenkt zijn met antibiotica en/of corticosteroïde oordruppels.

Oordruppels die pijnstillers bevatten (zoals combinaties van antipyrine en benzocaïne) zijn over het algemeen niet erg effectief, maar kunnen een paar dagen worden gebruikt. Deze druppels (en andere oordruppels, zoals die om oorsmeer te verwijderen) mogen niet worden gebruikt door mensen met een mogelijk geperforeerd trommelvlies, dus raadpleeg eerst een arts voordat je druppels gebruikt.

Mensen moeten vermijden om in hun oren te peuteren met om het even welk voorwerp (hoe zacht het voorwerp ook is of hoe voorzichtig mensen ook denken te zijn). Mensen moeten ook niet proberen om hun oren uit te spoelen, tenzij ze de instructie van een arts krijgen om dit te doen, en dan alleen voorzichtig. Een monddouche (zoals gebruikt voor het reinigen van tanden) mag nooit in het oor worden gebruikt.

Belangrijke punten
  • de meeste oorpijnen zijn het gevolg van een infectie van het middenoor of het uitwendige oor
  • een onderzoek door een arts is meestal alles wat nodig is voor de diagnose
  • als het oor er tijdens het onderzoek normaal uitziet, zoeken artsen naar een stoornis in de structuren bij het oor

Wist u dat...
  • mensen moeten voorkomen dat ze in hun oren peuteren met welk voorwerp dan ook, hoe zacht het voorwerp ook is

Bronnen:

Laatste wijziging: 11 september 2023 Colofon  Disclaimer  Privacy  Zoeken  Copyright © 2002- G. Speek
  Einde van de pagina