Verkouden meer infecties  
verkoudheid, neusverkoudheid, nasofaryngitis, rinofaryngitis, coryza, valling

Wat is het?   
Het is een virusinfectie van het slijmvlies in de neus en/of keel.
Dat slijmvlies maakt altijd een beetje vocht en slijm om de ingeademde lucht vochtig en warm te maken en om stof en bacteriën eruit te filteren. Bij een verkoudhoud zwelt dat slijmvlies en vormt extra slijm waardoor je de hele dag loopt te snuiten. Slijm dat vanuit de neus de luchtwegen inloopt zorgt voor veel hoesten.
Er zijn meer dan tweehonderd virussen die een verkoudheid kunnen veroorzaken, daarom keert een verkoudheid vaak terug. De rinovirussen zijn de belangrijkste verwekkers, soms een coronavirus.

Symptomen   
De meest gebruikelijke zijn hoesten (50%), niezen, een loopneus, verstopte neus en keelpijn (40%). Vaak ook spierpijn (50%), vermoeidheid, hoofdpijn en gebrek aan eetlust. Soms rode, jeukende ogen. Koorts komt weinig voor bij volwassenen, gebruikelijker bij peuters en kleuters.
Let op. Hoesten als gevolg van verkoudheid is meestal minder ernstig / heftig dan hoesten ten gevolge van griep (influenza). Hoesten en koorts bij volwassenen duidt vaak op griep. Een aantal virussen dat verkoudheid veroorzaakt, leidt soms niet tot symptomen. De kleur van het opgehoestte slijm (sputum) kan variëren van kleurloos tot geel of groen. De kleur daarvan geeft niet aan of de infectie is veroorzaakt door een bacterie of een virus.

Oorzaak   
Virussen, meestal (80%) door het rinovirus, soms (10-15%) door het coronavirus, een enkele keer (5-15%) is griep (influenza) de oorzaak.
Vaak zijn er meerdere virussen aanwezig die de infectie veroorzaken. In totaal worden meer dan tweehonderd virussen in verband gebracht met verkoudheid.

Preventie   

  • preventie
    • de enige effectieve manier om verkoudheid te voorkomen, is fysiek de verspreiding van de virussen te voorkomen; mondkapjes en vaak handen wassen
    • vermijd plekken waar veel mensen dicht op elkaar zijn (café, openbaar vervoer, school)
    • isolatie van geïnfecteerde personen is niet mogelijk, omdat de ziekte zo wijdverbreid is en de symptomen niet specifiek zijn
    • er is onvoldoende bewijs dat aantoont dat het aanhouden van een grotere fysieke of sociale afstand nuttig is
  • profylaxe (medische middelen om de ziekte te voorkomen)
    • er is geen vaccin omdat er zoveel verschillende virale veroorzakers zijn en de virussen snel veranderen (muteren)

Diagnose   
Zie symptomen.

Behandeling   

  • zelf
    • er zijn geen medicijnen of kruidenmiddelen waarvan is bewezen dat ze de duur van de infectie verkorten
    • symtoom verlichting:  voldoende rust, voldoende drinken om vochttekort te voorkomen en gorgelen met warm zout water
    • stomen kan de klacht tijdelijk verlichten
    • bij vastzittend slijm (je blijft maar hoesten) in de luchtwegen: Bisolvon of eem merkloos alternatief waar broomhexine in zit
      • Wolffers, Medicijnen 2006-2007: bisolvon is niet effectief
    • veel effecten van de behandeling worden toegeschreven aan het placebo-effect
  • wat niet helpt
    • slapen met een ui naast je bed helpt niet
    • koud douchen helpt niet
    • antibiotica helpt niet (want het is een virusinfectie)
      • antibiotica tijdens een verkoudheid is slecht voor je: het tast de balans van bacteriën in je darmen aan die juist voor een goede opname van voedingsstoffen en een goed werkend immuunsysteem zorgt
    • extra vitamine C helpt niet
    • je neus ophalen i.p.v. snuiten helpt niet
  • arts
    • niet nodig bij een 'gewone' verkoudheid
    • er zijn geen werkzame antivirale medicijnen voor verkoudheid
    • antibiotica werken niet bij virusinfecties, maar wordt soms voorgeschreven omdat men dat van een arts verwacht, al veroorzaken de bijwerkingen van antibiotica algemene schade
    • antibiotica wordt soms voorgeschreven omdat het moeilijk is infecties uit te sluiten die wel met antibiotica behandeld kunnen worden

Hoe lang duurt het   
De meeste symptomen worden minder met een week. Maar helemaal over dat kan nog wel anderhalve week extra duren.

Extra info   
Als er al ernstige complicaties optreden, is dat meestal bij mensen die heel oud of heel jong zijn of een verzwakt immuunsysteem hebben. Er kunnen bijkomende bacteriële infecties optreden die leiden tot keel- (faryngitis) of bijholteontsteking (sinusitis) of een oorinfectie. Sinusitis doet zich voor in naar schatting 8% van de gevallen en kan indien onbehandeld chronisch worden en is dan zeer lastig te behandelen, anders dan met een operatie. Oorinfecties treden op in 30% van de gevallen.

Kun je van kou verkouden worden?   
Nee. Een verkoudheid is een virusinfectie. Dat virus krijg je door anderen 'aangereikt'. Maar hoe komt het dan dat er in de herfst en winter, als het kouder is, veel meer mensen verkouden en grieperig zijn? De reden is eigenlijk heel simpel: doordat er veel meer binnen gezeten wordt met de ramen dicht en de verwarming aan. Kijk bijvoorbeeld naar scholen. Kinderen spelen minder buiten. En in klaslokalen wordt veel minder geventileerd dan in het voorjaar en de zomer. Wanneer iedereen dicht op elkaar zit, is de kans dat virussen worden overgedragen veel groter. Je wordt dus niet verkouden van kou, maar bent wel vatbaarder voor een infectie als je het koud hebt. Dit komt doordat je slijmvliezen bij kou slechter doorbloeden en de afweer daardoor minder werkt. Ook moet het lijf bij kou harder werken om warm te blijven, daardoor is de weerstand ook niet optimaal.
Skepter.

Kun je van de airco verkouden worden?   
Nee. Een airco koelt de ruimte en haalt het vocht uit de lucht. Wordt de luchtvochtigheid erg laag, dan kunnen we sneller last krijgen van geïrriteerde slijmvliezen en droge ogen. Daarbij is irritatie natuurlijk niet hetzelfde is als een verkoudheid. Het belangrijkste is dat het verschil in temperatuur tussen binnen en buiten niet te groot is. Temperatuurovergangen veroorzaken een stressreactie bij het lichaam. Dit betekent overigens niet dat die temperatuurschommelingen een verkoudheid kunnen veroorzaken. Wel kan de afkoeling van ons lichaam en verminderde doorbloeding van de neus- en keelholte veroorzaken, waardoor ons afweermechanisme minder goed werkt. Daarnaast vermenigvuldigt het virus zich gemakkelijker bij lagere temperaturen, dus dan zou het iets makkelijker kunnen toeslaan.
Een onjuiste afstelling van een airco kan er voor zorgen dat de filters vol komen te zitten en dat zijn broeinesten voor virussen en bacteriën.

Verkoudheid - Griep   
Griep is soms lastig te onderscheiden van verkoudheid, Maar griep (influenza) is echt iets anders. Een verkoudheid heb je 1-3x per jaar, griep eens in de zoveel jaar. In tegenstelling tot verkoudheid is er bij griep is er altijd sprake van (hoge) koorts. Bij griep voel je je veel slechter dan bij verkoudheid.

Complicaties   
Bronchitis.


Bronnen:

Verkouden

  • Loopneus
  • Verstopte neus
  • Hoesten
  • Koorts: weinig bij volwassenen, gebruikelijker bij peuters en kleuters
  • Niezen
  • Keelpijn
  • Spierpijn
  • Algehele vermoeidheid
  • Hoofdpijn
  • Geen eetlust

Besmettelijk?
Verkoudheid wordt veroorzaakt door een virus.
Dus is het besmettelijk.

Griep

  • Koorts (38-40°C) is 1 dag na het begin van de klachten het hoogst en duurt 1-5 dagen
  • Hoesten
  • Hoofdpijn
  • Keelpijn
  • Spierpijn
  • Verstopte neus
  • Gevoel van zwakte (soms meerdere weken)
  • Verlies van eetlust

Besmettelijk?
Griep wordt veroorzaakt door een virus.
Dus is het besmettelijk.

Longontsteking

  • Koorts (vaak hoog), NB: soms (meestal oudere mensen) is er geen koorts
  • Hoesten, evt. met slijm
  • Kortademigheid
  • Pijn in de borststreek (verergerd door diep ademhalen, springen en hoesten)
  • Snelle, oppervlakkige ademhaling
  • Misselijk
  • Maagklachten
  • Hoofdpijn
  • Zweten
  • Bloed ophoesten
  • Verminderde eetlust
  • Vermoeidheid
  • Blauwe verkleuring van vingers, voeten en lippen
  • Diarree aan het begin van de ziekte

Besmettelijk?
Een 'bacteriële' longontsteking is (vrijwel) niet besmettelijk.
Een 'virale' longonsteking is wél besmettelijk.
Helaas weet je lang niet altijd welke van de twee het is.


Medicatie
Let op:  antibiotica werkt niet bij een ziekte veroorzaakt door een virus.

Laatste wijziging: 5 januari 2022 Colofon  Disclaimer  Privacy  Zoeken  Copyright © 2002- G. Speek

  Einde van de pagina