|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
drinken alcohol eten |
Alcohol Hoeveel per dag Matig alcoholgebruik van ongeveer 1 glas per dag lijkt de kans op bepaalde chronische ziekten te verkleinen. Tegelijkertijd verhoogt 1 glas per dag de kans op borstkanker. Meer drinken dan 1 glas per dag leidt niet tot meer gezondheidswinst en geeft verhoogde risico’s op beroerte, borstkanker, darmkanker en longkanker. De voordelen van alcohol wegen niet op tegen de nadelen. Daarom geldt het advies geen alcohol te drinken of in ieder geval niet meer dan 1 glas per dag. Dit advies is hetzelfde voor mannen en vrouwen.
Omschrijving. Alcoholische dranken hebben verschillende alcoholpercentages. Zo bevat bier 4% alcohol, wijn 10% en likeuren, whisky, wodka en gedistilleerde dranken meer dan 15% alcohol. Bereiden Na meer dan 2 uur stoven van gerechten waaraan alcohol is toegevoegd, is meer dan 90% van de alcohol verdwenen. Bij korter verhitten blijft meer alcohol achter: circa 40% na 15 minuten verhitten. Na flamberen blijft circa 75% van de alcohol aanwezig in het gerecht. Flamberen is het in brand steken van een van te voren verwarmde sterk alcoholische drank, die over een bereid gerecht wordt gegoten. Bij bewaren in de koelkast of bij kamertemperatuur van gerechten of sauzen waarin alcohol is verwerkt kan het alcoholgehalte met circa 10 tot 20% afnemen. Gezondheidseffecten Het lichaam neemt alcohol snel op en heeft direct invloed op het lichaam. Het begint met een ontspannen gevoel en een zekere mate van angstreductie. De ademhaling en polsslag versnellen en de bloedvaten in de huid verwijden zich. Dit is te zien aan een rood gezicht. Wanneer alcohol langzaam en bij het eten wordt gedronken, gaat het trager. Via de dunne darm komt alcohol in het bloed. In de maag wordt al een klein gedeelte van de alcohol afgebroken. De alcohol die in het bloed terechtkomt, breekt de lever af. Alcohol wordt in het lichaam afgebroken tot aceetaldehyde. Deze stof is schadelijk voor de cellen, maar scheidt je snel weer via de urine en uitademingslucht. Effecten van verschillende dranken De gezondheidseffecten gelden meestal voor alle alcoholische dranken, behalve als dat hieronder anders is aangegeven. Het is bijvoorbeeld niet zo dat rode wijn gezonder is dan witte wijn. Dit effect wordt wel toegeschreven aan de hogere gehaltes aan antioxidanten in rode wijn, zoals flavonoïden, maar dit effect is nooit duidelijk aangetoond. Gedrag en stemming Bij het oplopen van het alcoholgehalte in het bloed verandert de stemming en gedrag. Alcohol veroorzaakt zelfoverschatting, emotioneel gedrag en verdoving van de zintuigen. De reactiesnelheid vermindert en de kans op zelfoverschatting en emotioneel gedrag neemt toe. Er is een duidelijke relatie tussen alcoholgebruik en gedrag, waardoor het risico op sterfte en ziekte door verkeersongelukken en geweldsdelicten toeneemt. Dat doet zich vooral bij jongeren voor. Verslaving Alcohol kan leiden tot lichamelijke en geestelijke afhankelijkheid of verslaving. Bij lichamelijke afhankelijkheid is steeds meer alcohol nodig voor hetzelfde effect. Als er na lange tijd gestopt wordt met het drinken van alcohol, treden onthoudingsverschijnselen op. Geestelijke afhankelijkheid uit zich in het gevoel niet meer zonder alcohol te kunnen. Afname kans op ziekten (alleen bij matig alcohol gebruik) Goed onderbouwde bevindingen laten zien dat een matig alcoholgebruik (tot 15 gram per dag, dat komt neer op maximaal 1,5 glas) het risico’s op sommige chronische ziekten verlaagt. Tegelijkertijd vergroot alcoholgebruik wel het risico op andere chronische ziekten (zie kopje hieronder). Het is aannemelijk dat een matig alcoholgebruik samenhangt met een lager risico op hart- en vaatziekten en dementie. Daarnaast lijkt een matig gebruik van bier en wijn samen te hangen met een lager risico op longkanker. Ook lijkt matig alcoholgebruik op het risico op, en sterfterisico bij, diabetes type 2 te verkleinen. Mogelijk komt dit door het lagere risico op hart- en vaatziekten. Hart- en vaatziekten is namelijk een belangrijke complicatie bij diabetes. Matig alcoholgebruik lijkt een gunstig effect te hebben op werking van insuline. Meer drinken dan een glas per dag leidt niet tot meer gezondheidswinst en is ongunstig. Toename kans van ziekten Matig alcohol gebruik (minder dan 15 gram) kan de kans op bepaalde ziekten verkleinen. Wel verhoogt de kans op borstkanker al vanaf het drinken van 1 glas per dag. Alcoholgebruik van meer dan 15 gram (meer dan 1,5 glas) per dag zorgt alleen voor hogere risico’s. Bij meer dan 15 gram alcohol neemt het risico op een beroerte toe. Bij meer dan 2 glazen alcohol per dag, neemt de kans op tumoren van de mond- en keelholte, strottenhoofd en slokdarm, dikke darm en endeldarm en longkanker toe. Daarvoor is duidelijk wetenschappelijk bewijs. Als je daarnaast rookt is het schadelijke effect nog groter. Volwassen vrouwen die 1 glas alcohol of meer per dag drinken, hebben een verhoogde kans op borstkanker. Voor jonge vrouwen is dit risico nog groter. Chronisch overmatig alcoholgebruik verhoogt het risico op leveraandoeningen zoals: een vette lever, alcoholische hepatitis, later levercirrose en uiteindelijk soms zelfs leverkanker. Er is onbekend bij welke hoeveelheden deze effecten optreden. Chronisch overmatig gebruik van bier bij mannen en van sterke drank bij vrouwen kan leiden tot diabetes type 2. Kans op sterfte Matig én veel bier drinken hangt samen met een hogere sterfte ongeacht doodsoorzaak. Dat geldt ook voor het drinken 2 glazen wijn per dag of meer. Een matige consumptie van 1 glas wijn per dag hangt samen met een lagere sterfte. In het algemeen geldt dat het drinken van 1 glas alcohol per 2 dagen verband houdt met een 15% lager risico op sterfte. Bij meer dan 20 glazen alcohol is er acuut levensgevaar. Het effect verschilt per individu en hangt af van de combinatie met medicijngebruik of bepaalde aandoeningen. Effecten afhankelijk van het drinkpatroon Er is een groot verschil in het effect op gezondheid tussen gelijkmatig verspreid drinken over de week en binge-drinken (veel achter elkaar). Dat geldt bijvoorbeeld als er 7 of meer drankjes in het weekend worden gedronken, in plaats van maximaal 1 glas per dag. Bij hetzelfde gemiddelde alcoholgebruik hangt binge-drinken in vergelijking tot gelijkmatig gespreid drinken bijvoorbeeld samen met een 45% hoger risico op hartziekten.
Calorieën in alcohol en overgewicht
Alcoholische dranken bevatten veel calorieën. Daarom kan te veel alcohol leiden tot overgewicht.
Een gram alcohol levert 7 kilocalorieën (kcal). Dat is meer dan koolhydraten en eiwitten (4 kcal) en minder dan vetten (9 kcal). De totale hoeveelheid calorieën die je binnenkrijgt met alcoholische dranken hangt ook af van de hoeveelheid suiker die in de drank zit.
Ondervoeding Zware drinkers die verder weinig eten, kunnen juist afvallen en ondervoed raken. Het verschilt per persoon bij welke hoeveelheid alcohol dat gebeurt. Ook hebben zware drinkers die eenzijdig eten een grote kans op een vitamine B1-gebrek. Dat komt doordat het drinken van grote hoeveelheden alcohol de opname remt. Dit gebrek kan leiden tot het Wernicke-syndroom, een aandoening van het zenuwstelsel. Vruchtbaarheid Alcohol kan leiden tot verminderde vruchtbaarheid bij vrouwen en mannen. Zwangerschap Alcohol komt via de placenta bij het kind. De alcoholconcentratie in het kind is gelijk aan die in het bloed van de moeder. Alcohol kan op elk moment van de zwangerschap schadelijk zijn. De risico’s van de negatieve effecten nemen toe naarmate er meer alcohol wordt gedronken. Alcohol tijdens de zwangerschap vergroot de kans op een miskraam, vroeggeboorte en een kind met een laag geboortegewicht. Ook kan alcohol de latere ontwikkeling van het kind beïnvloeden. Vrouwen die zwaar drinken tijdens een zwangerschap hebben een verhoogde kans op een kind met het foetaal alcohol syndroom (FAS). Dit syndroom wordt gekenmerkt door groeiachterstand van het kind, specifieke afwijkingen in het gezicht, afwijkingen aan het centraal zenuwstelsel en het hart en misvormingen van de ledematen. Het risico neemt toe vanaf 6 glazen per dag. Borstvoeding Alcohol komt via de moedermelk bij het kind terecht. Eenmalig gebruik van 1 tot 2 glazen door een vrouw die borstvoeding geeft, zorgt in de daarop volgende 3 uur tot een vermindering van de aanmaak van moedermelk. Als de baby in die 3 uur van de moedermelk drinkt raakt het slaap-waakpatroon van de baby verstoord. Het drinken van lagere hoeveelheden alcohol zijn niet onderzocht. Over het verband tussen de lichamelijke en geestelijke ontwikkeling van de baby en het drinkgedrag van de moeder is weinig bekend. Onderzoeken hierna zijn namelijk schaars en de resultaten zijn verschillend. Het advies is om geen alcohol te gebruiken gedurende de periode dat een vrouw borstvoeding geeft. Indien de moeder toch een glas alcohol heeft gebruikt wordt aanbevolen om de afgekolfde melk in de 3 uren daarna weg te gooien en pas daarna weer borstvoeding te geven. Alcohol en jongeren Alcohol drinken is schadelijk voor het lichaam van jongeren dat nog in ontwikkeling is. Ook zijn jongeren die hebben gedronken kwetsbaar voor bijvoorbeeld seksueel geweld. Verder kan alcohol drinken op jonge leeftijd leiden tot problemen met alcoholgebruik op latere leeftijd (verslaving). Jongeren lopen ook sneller het risico alcoholvergiftiging te krijgen. Voedingsadvies Geen alcohol of niet meer dan 1 glas per dag. Matig alcoholgebruik van 1 glas per dag heeft positieve en negatieve gezondheidseffecten. Meer alcohol drinken heeft alleen maar negatieve effecten. Vanwege deze effecten geldt het advies geen alcohol te drinken of in ieder geval niet meer dan 1 glas per dag. Dit advies is hetzelfde voor mannen en vrouwen. Niet opsparen Het opsparen van je alcoholische dranken past niet in dit advies, vanwege de negatieve gezondheidseffecten die dit met zich meebrengt. Dus het is niet zo dat je op de ene dag 2 wijntjes ‘mag’ als je de dag erna niets neemt. Of dat in het weekend 7 biertjes drinken geen kwaad kan als je de rest van de week niets drinkt. Dagje niet Als je alcohol drinkt is het verder aan te raden om af en toe een dag over te slaan om de kans op gewenning of verslaving te verkleinen. Water bij alcohol Omdat alcohol vochtafdrijvend werkt is het aan te raden om naast een glas alcohol een glas water te nemen. Geen alcohol tijdens de zwangerschap Vanwege de risico’s die hierboven omschreven zijn, is aan te raden geen alcohol te drinken vanaf het moment dat je zwanger wilt worden en tijdens de zwangerschap. In geval van vruchtbaarheidsproblemen kunnen ook toekomstige vaders beter geen alcohol drinken totdat hun partner zwanger is. Het is onbekend of de risico’s ook gelden bij vrouwen die weinig drinken tijdens de zwangerschap. Gezien de belangen van het kind wordt zwangere vrouwen aangeraden geen alcohol te gebruiken. Pas op met alcohol tijdens de borstvoeding Het is aan te raden geen alcohol te drinken als je borstvoeding geeft. Als je toch alcohol wilt drinken, dan geldt het advies om direct na een borstvoeding maximaal 1 drankje te nemen. Wacht vervolgens 3 uur met de volgende voeding. De alcohol is dan afgebroken. Geen alcohol voor kinderen onder de 18 Kinderen tot 18 jaar mogen in Nederland geen alcohol drinken vanwege de negatieve gevolgen voor de ontwikkeling en de gezondheid. Advies bij een kater Het enige middel dat kan helpen tegen een kater is veel water drinken, gelijk met alcohol of direct daarna. Een kater kan optreden na meer dan 3 glazen. Het is per persoon verschillend of en wanneer iemand een kater krijgt. Een belangrijke factor bij een kater is de verstoring van de vochtbalans. Etiket Op het etiket wordt het percentage alcohol in dranken weergegeven met vol%, wat volumeprocenten betekent. Deze vermelding gaat vooraf aan de term 'alcohol' of 'alc'. Van dranken die meer dan 1,2% vol alcohol bevatten, moet het alcoholgehalte worden vermeld. Als een drank volgens het etiket 10% vol alcohol bevat, wil dat zeggen dat de drank 10 milliliter alcohol bevat per 100 milliliter vloeistof. Omdat 1 milliliter alcohol 0,8 gram weegt, levert de drank per 100 milliliter 8 gram alcohol. Duurzaamheidsaspecten Nederland importeert wijn die volgens de normen van eerlijke handel is geproduceerd. Deze wijnen zijn herkenbaar aan het keurmerk Max Havelaar op het etiket. Eerlijke handel zorgt ervoor dat boeren uit arme landen een goede prijs krijgen voor hun product.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||