|
inleiding
drinken
alcohol
cafeïne
drinken
energiedrankjes
frisdrank
koffie
sinaasappelsap
thee
water
eten
boter-margarine
ouder worden
rookworst
vasten
|
Drinken
Vocht is belangrijk bij de opname van voedingsstoffen in de darm, het transport van voedings- en afvalstoffen in het lichaam, en het regelen van de lichaamstemperatuur.
Vocht zit in eten en drinken. Het meeste vocht krijgen we binnen via drinken.
Een volwassene heeft gemiddeld 1,5 tot 2 liter per dag aan vocht nodig in de vorm van dranken.
Hoeveel vocht je precies nodig hebt hangt af van leeftijd, temperatuur, inspanning, het eten en de gezondheidstoestand.
Zo hebben vrouwen die borstvoeding geven meer vocht nodig dan gemiddeld. Als je te lang niets drinkt, kunnen er uitdrogingsverschijnselen optreden.
Het lichaam van vrouwen bestaat gemiddeld voor 52% uit vocht en dat van mannen voor 63%. Baby’s bestaan zelfs voor 75% uit vocht.
Vrouwen hebben minder vocht in hun lichaam omdat ze over het algemeen meer vet hebben dan mannen.
Vetweefsel bevat geen vocht. Het vocht zit verdeeld over het hele lichaam: ongeveer 65% zit in cellen en weefsels, de rest in de ruimtes tussen de cellen en in het bloed.
Het is nodig om wat je aan vocht verliest aan te vullen. Je houdt de vochtbalans het best op peil door voldoende te drinken.
Maar vocht zit ook in eten. Het lichaam herstelt de vochtbalans automatisch.
Als je te veel vocht verliest, scheidt het bijvoorbeeld minder urine uit of je krijgt een dorstgevoel waardoor je meer gaat drinken.
Wat aan vocht het lichaam verlaat moet wel weer aangevuld worden.
Bronnen van vocht:
- drinken: bij voorkeur 1,5 tot 2 liter per dag
- eten: ongeveer 900 milliliter
- oxidatiewater: er komt ongeveer 350 milliliter vocht vrij in het lichaam als eiwit, vetten en koolhydraten uit eten worden omgezet in energie. Dit vocht wordt oxidatiewater genoemd).
Je verliest per dag vocht via:
- urine: ongeveer 1.400 milliliter
- ontlasting: ongeveer 100 milliliter
- uitademing: ongeveer 500 milliliter
- zweten: ongeveer 500 milliliter
De hoeveelheden kunnen sterk variëren. Wel moet je dagelijks minimaal 500 milliliter aan urine produceren om je afvalstoffen te kunnen afvoeren.
Voor ouderen is dat ongeveer 700 milliliter, omdat de nierfunctie afneemt.
Gezondheidseffecten
Vocht bestaat voor een groot deel uit water en is belangrijk voor:
- het oplossen van voedingsstoffen, waardoor ze kunnen worden opgenomen in de darm
- het transport van voedings- en afvalstoffen in het bloed
- het regelen van je lichaamstemperatuur
Uitdroging Als je te lang niets drinkt, kunnen er uitdrogingsverschijnselen optreden, zoals dorst, sufheid, minder zweten, minder plassen,
minder elasticiteit van de huid of flauwvallen door verlaging van de bloeddruk.
Voor ernstige uitdroging is verwarring een aanwijzing, omdat vooral de hersencellen gevoelig zijn voor ernstige uitdroging.
Ook bij diarree kan uitdroging ontstaan.
Bij ouderen die niet meer goed voor zichzelf kunnen zorgen en zieke kinderen is het zeker belangrijk op te letten dat ze voldoende vocht binnenkrijgen.
Zonder vocht kan een mens maar een paar dagen overleven en pasgeboren baby’s nog korter.
Te veel vocht? Ook te veel vocht kan een risico opleveren zoals vochtophoping in de hersenen.
Dit komt bijna nooit voor, alleen als je extreem veel drinkt. De nieren kunnen ongeveer 0,7 tot 1 liter water per uur verwerken.
Ontgifting Voldoende vocht is belangrijk om de urineproductie op gang te houden en daarmee voor de afvoer van afvalstoffen uit het lichaam.
Drinken als ontgifting is wetenschappelijk niet voldoende onderbouwd.
Plaspillen Sommige mensen krijgen plaspillen voorgeschreven van de huisarts als ze te veel vocht vasthouden.
Dat geldt bijvoorbeeld als de nieren achteruit gaan. Het gebruik van plaspillen gaat meestal gepaard met een dieetadvies voor zout of eiwit.
Vraag het aan je huisarts als je plaspillen gebruikt.
Voedingsadvies
Je moet ongeveer 1,5 tot 2 liter vocht per dag drinken. Hoeveel vocht je nodig hebt, hangt af van hoeveel vocht je verliest.
Dat verschilt per persoon en hangt af van de omstandigheden waarin je verkeert. Als je veel sport en beweegt of bij hogere temperatuur, heb je meer nodig.
Als je weinig beweegt en in koele ruimtes verkeert heb je minder vocht nodig.
Water en thee en koffie zonder suiker staan in de Schijf van Vijf.
Lees meer over welke dranken er wel en niet in de Schijf van Vijf staan en vul de Schijf van Vijf voor jou in voor een voedingsadvies op maat.
Calorieën. Water en thee en koffie bevatten 0 calorieën. Wil je weten hoeveel calorieën er in andere dranken zit? Bekijk het met de calorie-checker.
Je hebt meer vocht nodig als:
- je zwanger bent: zwangeren hebben een beetje meer vocht nodig, maar dat nemen ze makkelijk in als ze 1,5 tot 2 liter water drinken
- je borstvoeding geeft: 2 tot 2,5 liter per dag
- je (te) veel alcohol drinkt: alcohol heeft een vochtuitdrijvend effect
-
- je intensief sport: je kunt wel 1 tot 2 liter vocht per uur verliezen
- het warm is: drink 2 liter vocht op een warme dag, anders droog je uit. Te veel water is ook niet goed. De nieren kunnen maximaal 0,7 tot 1 liter vocht per uur verwerken. Het advies geldt om vooral thee, koffie, melk of water te nemen. Door alcohol verlies je meer vocht dan je binnenkrijgt, waardoor je juist sneller uitdroogt. Ook kinderen kunnen bij extreme hitte meer vocht gebruiken, maar minder dan volwassenen. Kinderen die weinig naar het toilet gaan en donkere urine plassen, moeten meer drinken. Kinderen die braken of veel naar het toilet gaan, kunnen te veel water hebben gedronken. Het is aan te raden dan vochtige voedingsmiddelen te geven, zoals zuivel, groente en fruit
- je zout eet of eten neemt waarin veel eiwitten zitten: Het lichaam heeft extra vocht nodig om van al het zout en de afbraakproducten van eiwit af te komen
- je ziek bent: bij bijvoorbeeld overgeven en diarree gaat veel vocht verloren, waardoor het belangrijk is veel meer te drinken dan normaal
Sommige dranken zijn schadelijk voor de tanden. Hoe zuurder, hoe groter het risico voor het gebit. Dranken van zuur naar minst zuur:
Vruchtensappen - Frisdranken - Groentesap.
Melk, karnemelk, yoghurtdrank, mineraalwater, koffie en thee zijn niet schadelijk voor de tanden.
Duurzaamheidsaspecten
Eerlijke handel. Sommige koffie- en theesoorten zijn op de markt gebracht via eerlijke handel.
Eerlijke handel zorgt ervoor dat boeren in arme landen een eerlijke prijs krijgen voor hun producten.
Deze dranken zijn herkenbaar aan de keurmerken UTZ Certified, Max Havelaar of Rainforest Alliance.
|