| Niet-infectieuze meningitis | meer hersenen, ruggenmerg en zenuwstelsel |
| Niet-infectieuze hersenvliesontsteking | |
Het onderstaande is de letterlijke vertaling van de online versie van de
Merck Manual, consumer version.
Lees meer over de Merck Manuals.
|
De hersenen en het ruggenmerg zijn bedekt met drie lagen weefsel die hersenvliezen worden genoemd. De subarachnoïdale ruimte bevindt zich tussen de middelste laag en de binnenste laag van de hersenvliezen. Deze ruimte bevat het hersenvocht, dat door de hersenvliezen stroomt, de ruimten in de hersenen vult en de hersenen en het ruggenmerg helpt beschermen.
Niet-infectieuze meningitis is een vorm van aseptische meningitis (hersenvliesontsteking veroorzaakt door iets anders dan de bacteriën die meestal acute meningitis veroorzaken).
Binnen de schedel worden de hersenen bedekt door drie lagen weefsel, de hersenvliezen.
Oorzaak
Niet-infectieuze meningitis wordt veroorzaakt door aandoeningen die geen infecties zijn of door geneesmiddelen of vaccins. Over het algemeen zijn deze aandoeningen ongewone
oorzaken van meningitis.
Aandoeningen die meestal niet-infectieuze meningitis veroorzaken, zijn onder andere aandoeningen die ontstekingen veroorzaken, zoals de ontsteking die optreedt wanneer het immuunsysteem van het lichaam niet goed functioneert en de eigen weefsels aanvalt (auto-immuunziekten). Dergelijke aandoeningen zijn onder andere reumatoïde artritis en systemische lupus erythematosus (lupus).
Geneesmiddelen die niet-infectieuze meningitis kunnen veroorzaken zijn onder andere niet-steroïde ontstekingsremmers (NSAID's) en bepaalde antibiotica. Niet-infectieuze meningitis door NSAID's kan voorkomen bij mensen met auto-immuunziekten zoals reumatoïde artritis of systemische lupus erythematosus (lupus).
Niet-infectieuze meningitis kan ook ontstaan nadat een hersencyste scheurt en de vloeistof erin lekt in de subarachnoïdale ruimte. Dergelijke cysten kunnen al bij de geboorte aanwezig zijn of veroorzaakt worden door een lintworminfectie die cysticercose wordt genoemd.
Symptomen
Meestal veroorzaakt niet-infectieuze meningitis symptomen die lijken op die van bacteriële meningitis, maar ze zijn milder en ontwikkelen zich langzamer. De symptomen omvatten
hoofdpijn, een stijve nek en vaak koorts.
Als de nek stijf wordt, wordt het pijnlijk om de kin naar de borst te brengen.
De meeste mensen herstellen binnen 1 tot 2 weken.
Diagnose
- ruggenprik (lumbaalpunctie) en analyse van hersenvocht
Artsen vermoeden meningitis wanneer mensen hoofdpijn en een stijve nek hebben, vooral bij koorts. Ze proberen dan vast te stellen of meningitis bacterieel is (waarvoor onmiddellijke behandeling nodig is) of niet. Als de symptomen minder ernstig zijn, is het minder waarschijnlijk dat de oorzaak een bacterie is.
Er wordt een ruggenprik (lumbaalpunctie) gedaan om een monster van het hersenvocht te verkrijgen. Er wordt eerst een computertomografie (CT-scan) of magnetische resonantiebeeldvorming (MRI-scan) gedaan als artsen vermoeden dat de druk binnen de schedel verhoogd is of dat een hersencyste of andere massa in de hersenen de oorzaak is. In dergelijke gevallen kan het uitvoeren van een lumbaalpunctie een levensbedreigende aandoening veroorzaken die hersenhernia wordt genoemd. Nadat de druk in de schedel is verlaagd of als er geen massa wordt gedetecteerd, wordt de ruggenprik gedaan.
Het monster hersenvocht wordt naar een laboratorium gestuurd om onderzocht en geanalyseerd te worden. Het suiker- en eiwitgehalte en het aantal en type witte bloedcellen in de vloeistof worden bepaald. Het vocht wordt gekweekt om op bacteriën te controleren en zo bacteriële meningitis uit te sluiten of te bevestigen. Niet-infectieuze meningitis is mogelijk wanneer de vloeistof een overmaat aan witte bloedcellen bevat (wat wijst op een ontsteking) en geen bacteriën bevat die de oorzaak zouden kunnen zijn. Dan worden er andere tests gedaan om andere infectieuze organismen dan bacteriën, zoals virussen en schimmels, in het hersenvocht op te sporen.
Niet-infectieuze meningitis is waarschijnlijk als mensen een aandoening hebben of een geneesmiddel nemen dat meningitis kan veroorzaken en de symptomen en testresultaten van de persoon suggereren niet dat de oorzaak een infectie is.
Behandeling
- behandeling van de oorzaak
Als mensen erg ziek lijken, beginnen artsen meteen met de behandeling zonder te wachten op testresultaten om de oorzaak vast te stellen. De behandeling omvat antibiotica, die worden gegeven totdat artsen zeker weten dat deze mensen geen bacteriële meningitis hebben, die, indien onbehandeld, snel blijvende hersenbeschadiging of de dood kan veroorzaken. Ze krijgen ook acyclovir (een antiviraal geneesmiddel) voor het geval de infectie veroorzaakt wordt door het herpes simplex virus.
Nadat de oorzaak is vastgesteld, behandelen artsen de oorzaak dienovereenkomstig, bijvoorbeeld door een aandoening te behandelen of een medicijn te stoppen. Symptomen worden zo nodig behandeld.
Bronnen:
| Laatste wijziging: 29 juli 2023 | Colofon Disclaimer Privacy Zoeken Copyright © 2002- G. Speek |