| Overzicht van pijn | meer hersenen, ruggenmerg en zenuwstelsel |
|
|
|
|
|
Het onderstaande is de letterlijke vertaling van de samenvatting ('Quick Facts: Just the basics on this topic') uit de online versie van de
Oorzaak
Verwondingen, zoals snijwonden, brandwonden, breuken, verstuikingen en kneuzingen, activeren pijnreceptoren rond de verwonding.
- pijnreceptoren zitten aan de uiteinden van lange zenuwvezels
- vezels brengen pijnsignalen naar je ruggenmerg
- andere zenuwen in je ruggenmerg brengen de pijnsignalen vervolgens naar je hersenen
- je voelt pas pijn als je hersenen de pijnsignalen verwerken
Soms zenden je zenuwen pijnsignalen uit, zelfs als je geen pijn of letsel hebt. Dit kan gebeuren als je zenuwen beschadigd zijn door een ziekte zoals diabetes (diabetische neuropathie) of als je zenuwen door een verwonding zijn platgedrukt of doorgesneden. Pijn veroorzaakt door zenuwbeschadiging wordt neuropathische pijn genoemd.
Er is sprake van verwijspijn als de pijn van het ene deel van je lichaam in een ander deel wordt gevoeld. Pijn van een hartaanval wordt bijvoorbeeld meestal in je borst gevoeld, omdat daar je hart zit. Maar soms veroorzaakt een hartaanval pijn in je nek, kaak of linkerarm omdat pijnsignalen uit die gebieden langs zenuwen reizen die in de buurt liggen van de zenuwen van je hart.
Angst, depressie of slaapproblemen kunnen pijn onaangenamer maken dan het normaal zou zijn.
Hoe behandelen artsen pijn?
Artsen behandelen eerst het probleem dat de pijn veroorzaakt. Als u bijvoorbeeld een botbreuk hebt, zetten ze het vast en doen ze gips aan.
Ze kunnen je ook medicijnen geven om de pijn te verlichten. Verschillende soorten medicijnen werken op verschillende delen van de pijnbaan: >/p>
- verdovende crèmes en gels gaan op je huid om de pijnreceptoren te blokkeren
- verdovende injecties in je huid of langs belangrijke zenuwen blokkeren pijnsignalen in die zenuwen
- verdovende injecties rond je ruggenmerg (zoals een ruggenprik voor een baby) blokkeren pijnsignalen in je ruggenmerg
- pijnstillers die je via de mond of via een injectie inneemt (analgetica) beïnvloeden pijnsignalen in je hele lichaam
Bij neuropathische pijn laten artsen je soms een antidepressivum of een anti-epilepticum nemen. Deze medicijnen beïnvloeden zenuwsignalen op een manier die de pijn verlicht, zelfs als je niet depressief bent of geen aanvallen hebt.
Bij welke pijnbehandelingen worden geen medicijnen gebruikt?
Bij sommige pijnbehandelingen worden geen medicijnen gebruikt.
- bij transcutane elektrische stimulatie (TENS) wordt een zacht elektrisch stroompje via een klein kleverig kompres op uw huid aangebracht. De stroom tintelt, maar voelt niet aan als een schok. Het zal de pijn niet wegnemen, maar het kan sommige mensen helpen
- artsen kunnen ook elektrische stimulatie op je ruggenmerg toepassen. Ze implanteren een kleine draadelektrode rond je ruggenmerg en zenden signalen uit die pijnsignalen verstoren
- bij acupunctuur plaatsen behandelaars kleine naalden in bepaalde delen van je lichaam en verwijderen deze na een paar minuten. Ze kunnen een klein elektrisch stroompje op de naald zetten. Deze naalden lijken de pijn te verlichten, hoewel artsen niet zeker weten waarom
- speciale technieken zoals biofeedback, ontspanningstraining, ademhalingstechnieken en hypnose kunnen je helpen om met pijn om te gaan
Wat zijn opioïden?
Opioïden zijn de sterkste pijnstillers.
Ze worden opioïden genoemd omdat ze van de opiumpapaver komen. Sommige opioïden komen nog steeds van planten,
maar veel worden in een lab gemaakt. Er zijn veel verschillende opioïden, waaronder
morfine,
oxycodon,
fentanyl en codeïne.
Opioïden zijn goed voor het verlichten van echt erge pijn, zoals van een brandwond, botbreuk of kanker. Maar opioïden kunnen ernstige bijwerkingen hebben, dus artsen proberen ze niet te gebruiken voor minder ernstige problemen.
Wat zijn de bijwerkingen van opioïden?
Opioïden maken je slaperig en ontspannen. Als je te veel neemt, kun je:
- erg verward raken
- flauwvallen
- stoppen met ademen en sterven
Elk jaar sterven veel mensen aan een toevallige overdosis opioïden.
Andere veel voorkomende bijwerkingen van opioïden zijn:
- misselijkheid (willen overgeven)
- constipatie (niet kunnen poepen)
- jeuk
Raak ik verslaafd aan opioïden?
Opioïden geven je een goed gevoel. Als je eenmaal begint met het nemen van opioïden, kan het heel moeilijk zijn om ermee te stoppen.
Dat kan leiden tot een stoornis in het gebruik van drugs. Eén reden waarom het moeilijk is om te stoppen, is dat je ontwenningsverschijnselen krijgt.
Ontwenning van opioïden kan zelfs optreden als je minder dan een week opioïden gebruikt. De ontwenningsverschijnselen worden erger naarmate je de drugs langer gebruikt. Symptomen van het afkicken van opioïden zijn onder andere:
- je angstig en nerveus voelen
- lopende neus en tranende ogen
- geeuwen en zweten
- maagkrampen, misselijkheid en overgeven
Gelukkig ga je niet dood aan het afkicken van opioïden.
Om de kans op verslaving te minimaliseren, moeten artsen:
- gebruik opioïden alleen voor pijn die niet onder controle kan worden gebracht met andere behandelingen
- opioïden zo kort mogelijk voorschrijven
Wat zijn NSAID's (niet-steroïde ontstekingsremmers)?
NSAID's zijn pijnstillers zoals
aspirine en
ibuprofen.
Het zijn geen opioïden. Ze verlichten de pijn en blokkeren ontstekingen, zoals in gewrichten die ontstoken zijn door
artritis.
Hoewel ze niet zo sterk zijn als opioïden, zijn ze erg effectief.
Wat zijn de bijwerkingen van NSAID's?
In tegenstelling tot opioïden, maken NSAID's je niet slaperig of stoppen ze je ademhaling. NSAID's kunnen echter wel:
- je maag irriteren en pijn veroorzaken
- het risico op bloedingen verhogen, zoals uit je maag of in je hersenen
- vocht vasthouden en nierproblemen veroorzaken
- sommige NSAID's verhogen het risico op een hartaanval of beroerte
Wat zijn andere pijnstillers?
Acetaminophen (Tylenol, wiki,
n.b.: de werkzame stof is paracetamol) is een veelgebruikt pijnstiller.
Het is geen opioïde en is ongeveer even effectief als NSAID's, maar irriteert je maag niet en verhoogt het risico op bloedingen niet.
Te veel acetaminofen kan echter je lever beschadigen.
Bronnen:
| Laatste wijziging: 15 juli 2023 | Colofon Disclaimer Privacy Zoeken Copyright © 2002- G. Speek |