Intra Craniaal Epiduraal Abces meer hersenen, ruggenmerg en zenuwstelsel  
  en
  Subduraal empyeem

 Het onderstaande is de letterlijke vertaling van de online versie van de Merck Manual, consumer version.    Lees meer over de Merck Manuals.

Wat is een Intra Craniaal Epiduraal Abces
Een intracranieel epiduraal abces is een puszakje dat zich ontwikkelt tussen de schedel en de bovenste laag weefsels (dura mater) die de hersenen bedekt.

Wat is een Subduraal empyeem (pusophoping)
Een subduraal empyema is een puszakje dat zich ontwikkelt tussen de dura mater en de middelste laag van de weefsels (arachnoid mater) die de hersenen bedekken.

  • Intracraniële epidurale abcessen en subdurale empyemen kunnen het gevolg zijn van een sinusontsteking of oorontsteking of van omstandigheden waardoor bacteriën de schedel kunnen binnendringen, zoals een hoofdwond of hoofdoperatie
  • koorts, hoofdpijn, slaperigheid, braken, toevallen, een stijve nek en andere tekenen van hersenbeschadiging kunnen zich in de loop van enkele dagen ontwikkelen
  • zonder behandeling kunnen de symptomen snel verergeren, wat kan leiden tot coma en de dood
  • om deze aandoeningen te diagnosticeren, maken artsen magnetische resonantiebeeldvorming of computertomografie met een contrastmiddel
  • de behandeling omvat chirurgische drainage, antibiotica en soms geneesmiddelen om aanvallen te voorkomen of de druk binnen de schedel te verminderen

Intracraniële epidurale abcessen en subdurale empyemen ontwikkelen zich buiten de hersenen zelf, maar binnen de schedel (intracraniaal):

  • Intracraniaal epiduraal abces:  tussen de dura mater (de buitenste laag weefsel die de hersenen bedekt) en de schedel
  • Subduraal empyema:  tussen de arachnoïdale mater (de middelste laag van weefsel dat de hersenen bedekt) en de dura mater

Oorzaak   
Epidurale abcessen en subdurale empyemen kunnen het gevolg zijn van:

  • een sinusinfectie
  • een ernstige oorontsteking (zoals chronische otitis media)
  • hoofdletsel waardoor bacteriën de schedel binnendringen
  • een operatie aan het hoofd waardoor bacteriën de schedel binnendringen
  • in zeldzame gevallen, een bloedinfectie

Dezelfde bacteriën die hersenabcessen veroorzaken (zoals Staphylococcus aureus en Bacteroides fragilis) kunnen epidurale abcessen en subdurale empyemas veroorzaken.

Bij kinderen jonger dan 5 jaar is de oorzaak meestal bacteriële meningitis. Omdat meningitis bij kinderen tegenwoordig ongebruikelijk is, zijn epidurale abcessen en subdurale empyemen bij kinderen ook ongebruikelijk.

Symptomen   
Net als een hersenabces kan een epiduraal abces of een subduraal empyseem koorts, hoofdpijn, slaperigheid, braken, toevallen, een stijve nek en andere tekenen van functiestoornissen van de hersenen veroorzaken.

De symptomen kunnen zich in de loop van enkele dagen ontwikkelen. Er kan hersenvliesontsteking of een hersenabces ontstaan. Of er kan zich een bloedklonter vormen in de grote aders (veneuze sinussen) die het bloed van de hersenen vervoeren.

Zonder behandeling kunnen de symptomen snel verergeren, wat kan leiden tot coma en de dood, vooral bij mensen met een subduraal empyema.

Diagnose   

Om een epiduraal abces of een subduraal empyeem te diagnosticeren, maken artsen gebruik van magnetische resonantiebeeldvorming (MRI), waarbij gadolinium intraveneus wordt ingespoten. Gadolinium (een MRI-contrastmiddel) maakt abcessen en empyema's gemakkelijker te zien op MRI-scans. Als MRI niet beschikbaar is, wordt een computertomografie (CT) verricht nadat een radiopaak contrastmiddel (waardoor abcessen en empyemen op CT-scans beter te zien zijn) is ingespoten.

Bloed- en weefselmonsters worden naar een laboratorium gestuurd, zodat eventueel aanwezige bacteriën kunnen worden gekweekt en geïdentificeerd.

Een ruggenprik (lumbaalpunctie) levert weinig op en kan gevaarlijk zijn. Als er een groot abces, empyema of een andere massa in de schedel aanwezig is, kan het verwijderen van ruggenmergvloeistof tijdens een ruggenprik (lumbaalpunctie) ertoe leiden dat de hersenen naar beneden schuiven en door een kleine natuurlijke opening in het weefsel worden geduwd dat de hersenen in compartimenten verdeelt (dit wordt hersenherniatie genoemd). De hieruit voortvloeiende schade kan fataal zijn.

Behandeling   

Bij zuigelingen kan soms een naald rechtstreeks in het abces of empyema worden ingebracht via een fontanel (een zachte plek tussen de schedelbeenderen) om de pus af te voeren, de druk te verlichten en artsen te helpen de diagnose te stellen.

Epidurale abcessen en subduraal empyeem moeten operatief worden gedraineerd. Als de infectie is ontstaan door een afwijking in de sinussen of het middenoor, kan het nodig zijn dat de chirurg de afwijking tegelijkertijd herstelt.

Antibiotica (zoals cefotaxime of ceftriaxone, metronidazol en vancomycine) worden intraveneus toegediend.

Antiseizure medicijnen om de aanvallen onder controle te houden en maatregelen om de druk binnen de schedel te verminderen kunnen nodig zijn. Deze maatregelen omvatten het volgende:

  • gebruik van diuretica, die de hoeveelheid vocht in het lichaam verminderen
  • corticosteroïden, die ontsteking en zwelling verminderen

Bronnen:

Laatste wijziging: 10 augustus 2022

  Einde van de pagina