| Syfilis bij pasgeborenen | meer kinderen |
| Congenitale Syfilis | |
Het onderstaande is de letterlijke vertaling van de online versie van de
Merck Manual, consumer version.
Lees meer over de Merck Manuals.
Let op: in deze pagina moeten nog de broodnodige links worden aangebracht.
|
Wat is het? Syfilis is een infectie die wordt veroorzaakt door de bacterie Treponema pallidum. Het veroorzaakt ernstige problemen bij baby's die al voor de geboorte besmet zijn. |
- syfilis wordt veroorzaakt door een bacterie
- tijdens de zwangerschap kunnen ernstige complicaties optreden
- pasgeborenen kunnen geen symptomen hebben of ernstige symptomen en complicaties ontwikkelen
- de diagnose is meestal gebaseerd op bloedonderzoek bij de pasgeborene en de moeder
- penicilline wordt gebruikt om de infectie te behandelen
(Zie ook Overzicht van infecties bij pasgeborenen en Syfilis bij volwassenen).
Syfilis wordt verspreid door seksueel contact. Als zwangere mensen echter besmet zijn, kan hun foetus al voor de geboorte worden geïnfecteerd als de bacteriën die syfilis veroorzaken de placenta (het orgaan dat de foetus van voeding voorziet) passeren. Als een baby wordt geboren met syfilis, wordt de infectie congenitale syfilis genoemd.
Congenitale syfilis is wijdverspreid in de Verenigde Staten. In 2023 werden meer dan 3.800 gevallen van congenitale syfilis gemeld, waaronder 279 foetale sterfgevallen, doodgeboorten en sterfgevallen van zuigelingen. De infectie komt vaker voor bij baby's die in bepaalde gebieden wonen en bij baby's uit bepaalde raciale en etnische groepen in de Verenigde Staten. De reden dat deze groepen meer getroffen zijn is onduidelijk, maar het heeft waarschijnlijk te maken met minder toegang tot gezondheidszorg van hoge kwaliteit in het algemeen en een afname van de openbare gezondheidsactiviteiten voor seksuele gezondheid, waaronder minder openbare gezondheidsverpleegkundigen en veldmedewerkers om geïnfecteerde mensen te testen en op te volgen en om te zien of ze behandeld worden.
In 2022 werden wereldwijd naar schatting 700.000 gevallen van congenitale syfilis gemeld.
Zwangere mensen die syfilis hebben en niet worden behandeld, lopen een hoog risico op vroeggeboorte en op overlijden van hun baby voor (doodgeboorte) of kort na de geboorte.
Symptomen
Bij de geboorte hebben veel pasgeborenen geen symptomen van syfilis. Bij pasgeborenen die wel symptomen hebben, worden de symptomen van congenitale syfilis geclassificeerd als vroeg of laat.
Vroege aangeboren syfilis begint tijdens de eerste 3 levensmaanden. Op handpalmen en voetzolen kunnen zich grote blaren of een platte koperkleurige uitslag ontwikkelen, die lichter of donkerder kan zijn dan de omringende huid. Rond de neus en mond en in de luierstreek kunnen zich verhoogde bultjes ontwikkelen. Pasgeborenen groeien mogelijk niet goed. Ze kunnen scheurtjes in hun mond hebben of er kan slijm, pus of bloed uit hun neus lopen. Meestal zijn hun lymfeklieren, lever en milt vergroot.
Zelden komen ontsteking van de ogen of hersenen, toevallen, hersenvliesontsteking of verstandelijke beperking voor.
In de eerste 8 levensmaanden kan ontsteking van botten en kraakbeen, vooral van de lange botten en ribben, het moeilijk maken voor baby's om te bewegen en kunnen de botten zich niet goed ontwikkelen.
Late congenitale syfilis begint na 2 jaar. Er kunnen zweren ontstaan in de neus en mond en botten kunnen abnormaal groeien. Oogproblemen kunnen blindheid en littekenvorming van het hoornvlies (de heldere laag voor de iris en pupil) veroorzaken. Problemen met de ontwikkeling van de tanden en botten in het gezicht komen ook voor. Doofheid kan op elke leeftijd optreden.
Diagnose
- vroege aangeboren syfilis: Onderzoek van materiaal van de huid, de placenta en/of de navelstreng; bloedonderzoek van de moeder en de pasgeborene; en mogelijk een ruggenprik, ander bloedonderzoek en röntgenfoto's van de botten.
- late congenitale syfilis: Bloedonderzoek bij moeder en pasgeborene
Vroege aangeboren syfilis
De diagnose van vroege congenitale syfilis is meestal gebaseerd op de resultaten van een bloedtest bij een zwangere persoon, die routinematig wordt uitgevoerd aan het begin van de zwangerschap en wordt herhaald in het derde trimester en bij de bevalling bij mensen met bepaalde risicofactoren. Als een zwangere persoon syfilis heeft, zullen artsen vermoeden dat haar pasgeborene dat ook heeft. Om te bepalen of een pasgeborene van een geïnfecteerde zwangere syfilis heeft, doen artsen een grondig lichamelijk onderzoek en kijken ze of er zweertjes of huiduitslag is. Als er zweertjes of uitslag zijn, nemen artsen monsters en onderzoeken die onder een microscoop om de bacterie op te sporen. Ze testen ook de placenta, de navelstreng en het bloed van de pasgeborene op syfilis.
Zuigelingen en jonge kinderen tot 2 jaar die symptomen van syfilis hebben of bij wie de bloedtest positief is, moeten ook een ruggenprik (lumbaalpunctie) krijgen om te zien of de infectie de hersenen heeft aangetast. Artsen maken ook röntgenfoto's van de botten om te kijken of er botveranderingen zijn die kenmerkend zijn voor aangeboren syfilis.
Late aangeboren syfilis
Artsen vermoeden late congenitale syfilis op basis van lichamelijk onderzoek en de resultaten van bloedonderzoek bij de moeder en de pasgeborene.
Artsen onderzoeken kinderen en zoeken naar specifieke problemen die door de infectie worden veroorzaakt. De specifieke problemen zijn onder andere ontsteking van de ogen, misvormde tanden en doofheid. De diagnose van late congenitale syfilis wordt bevestigd bij kinderen die deze specifieke problemen hebben.
Behandeling
- penicilline
Alle mensen die syfilis hebben, worden behandeld met het antibioticum penicilline. Tijdens de zwangerschap krijgen geïnfecteerde mensen een injectie (of een reeks injecties) van het antibioticum in een spier (intramusculair) of zelden in een ader (intraveneus).
Pasgeborenen, zuigelingen en kinderen die besmet zijn, krijgen penicilline intraveneus of intramusculair toegediend.
Voor oogontsteking kunnen corticosteroïden en atropine druppels worden gegeven. Kinderen met gehoorverlies kunnen baat hebben bij penicilline plus een corticosteroïde via de mond, maar deze behandeling herstelt het gehoor niet altijd.
Preventie
Zwangere mensen moeten routinematig worden getest op syfilis tijdens het eerste trimester en, als ze in een gemeenschap wonen waar veel syfilis voorkomt of risicofactoren voor syfilis hebben (bijvoorbeeld HIV-infectie of onveilige seks), moeten ze opnieuw worden getest in het derde trimester en bij de bevalling.
In de meeste gevallen geneest behandeling met penicilline tijdens de zwangerschap zowel de zwangere als de foetus. Het is echter mogelijk dat behandeling van een zwangere minder dan 4 weken voor de bevalling de infectie bij de foetus niet volledig geneest.
Bronnen: