| Patente Ductus Arteriosus | meer kinderen |
Het onderstaande is de letterlijke vertaling van de online versie van de
Merck Manual, consumer version.
Lees meer over de Merck Manuals.
Let op: in deze pagina moeten nog de broodnodige links worden aangebracht.
|
Wat is het? Bij een patent ductus arteriosus (PDA) sluit het bloedvat dat de longslagader met de aorta verbindt (ductus arteriosus) niet zoals gewoonlijk kort na de geboorte. |
- Patent ductus arteriosus is een hartafwijking die optreedt wanneer het normale kanaal tussen de longslagader en de aorta bij de foetus niet sluit bij de geboorte.
- vaak zijn er geen symptomen en wordt de diagnose vermoed op basis van een hartruis die de arts hoort met een stethoscoop.
- premature pasgeborenen zijn extra gevoelig voor patent ductus arteriosus en hebben meer kans op symptomen, waaronder ademhalingsproblemen (vooral bij het voeden).
- behandeling met ibuprofen of indomethacine helpt vaak om de PDA te sluiten, vooral bij premature kinderen. Als medicijnen niet helpen, kan een operatie worden uitgevoerd.
- bij voldragen pasgeborenen heeft behandeling met medicijnen minder kans op succes, vooral omdat deze kinderen meestal al wat ouder zijn als de diagnose PDA wordt gesteld. Tenzij ze symptomen hebben, wordt chirurgische behandeling vaak uitgesteld tot na de leeftijd van één of twee jaar omdat de ductus arteriosus zich vanzelf kan sluiten.
(Zie ook Overzicht hartafwijkingen).
De ductus arteriosus is een bloedvat dat de twee grote slagaders verbindt die het hart verlaten, de longslagader en de aorta (zie Normale foetale bloedsomloop). De ductus zorgt ervoor dat het bloed de nog niet functionerende longen van de foetus kan omzeilen door van de longslagader naar de aorta en zo naar het lichaam van de foetus te reizen. In de foetus heeft het bloed dat bij het hart aankomt zuurstof gekregen van de placenta. Dit zuurstofrijke bloed kan via twee verbindingen, het foramen ovale en de ductus arteriosus, aan het lichaam worden afgegeven. Onmiddellijk na de geboorte sluiten deze verbindingen zich. Als de navelstreng wordt doorgeknipt, krijgt de pasgeborene geen bloed meer van de placenta en moet alle zuurstof via de longen van het kind komen. De ductus arteriosus is dus niet langer nodig en sluit meestal binnen de eerste levensdagen.
Terwijl de foetus in de baarmoeder zit en tijdens de eerste levensdagen van de pasgeborene, is de ductus open. Bij patent ductus arteriosus (patent is een medische term die open betekent) blijft de ductus open. Als de ductus na de geboorte open blijft, keert de stroomrichting door de ductus om en ontstaat er een links-naar-rechtsshunt. Dit betekent dat een deel van het bloed in de aorta dat al zuurstof uit de longen heeft opgenomen, teruggaat door de ductus en in de longslagader terechtkomt, waardoor er extra bloed naar de longen stroomt.
Een matige of grote patent ductus arteriosus veroorzaakt ook een hoge bloeddruk in de longen, waardoor uiteindelijk de bloedvaten van de longen beschadigd kunnen raken. Een patente ductus verhoogt het risico op het ontwikkelen van endocarditis, een ernstige hartinfectie.
| Patent Ductus Arteriosus: Sluit niet |
 |
|
De ductus arteriosus is een bloedvat dat de longslagader met de aorta verbindt. Bij de foetus zorgt het ervoor dat het bloed de longen omzeilt. De foetus ademt geen lucht in en dus hoeft het bloed niet door de longen om zuurstof te krijgen. Na de geboorte moet het bloed wel zuurstof krijgen in de longen en normaal gesproken sluit de ductus arteriosus zich snel, meestal binnen enkele dagen tot 2 weken. Bij een patent ductus arteriosus sluit deze verbinding niet, waardoor een deel van het zuurstofrijke bloed, dat voor het lichaam bestemd is, naar de longen kan terugkeren. Hierdoor kunnen de bloedvaten in de longen overbelast raken en krijgt het lichaam niet genoeg zuurstofrijk bloed. |
Symptomen
Een kleine arteriosus veroorzaakt vaak geen symptomen. Als een PDA groter is, kan het een snelle of moeizame ademhaling veroorzaken, vooral bij premature kinderen met onvolgroeide longen. De bloeddruk kan laag zijn. Sommige baby's hebben moeite met eten en groeien slecht.
Diagnose
- echocardiografie
Artsen vermoeden vaak een patent ductus als ze een bepaald soort hartruis horen terwijl ze met een stethoscoop luisteren. Een hartruis is een geluid dat wordt veroorzaakt door een turbulente bloedstroom door vernauwde of lekkende hartkleppen of door abnormale hartstructuren. Bij oudere kinderen wordt de hartruis beschreven als klinkend als een wasmachine. Bij premature kinderen kan de hartruis minder duidelijk zijn. De pulsatie is vaak verhoogd in de aanwezigheid van een patent ductus arteriosus en de pulsatie wordt soms beschreven als begrenzend.
Echocardiografie (ultrasonografie van het hart) bevestigt de diagnose.
Er wordt meestal een elektrocardiografie (ECG) en röntgenfoto's van de borstkas gemaakt. De resultaten kunnen normaal zijn of een vergroot hart laten zien.
Behandeling
- medicatie om de ductus te helpen sluiten
- soms een plug of een ander gespecialiseerd apparaat dat via een katheter wordt ingebracht, of een operatie
Indomethacine of ibuprofen kunnen worden gegeven om een patente ductus arteriosus te sluiten. Deze medicijnen zijn het meest effectief als ze binnen de eerste 10 dagen na de geboorte worden gegeven en zijn effectiever bij premature pasgeborenen dan bij voldragen pasgeborenen. Er kunnen meerdere doses worden gegeven. Als de PDA na meerdere doses niet sluit, kan een katheterinterventie of operatie worden uitgevoerd als er tekenen zijn dat de PDA de longen en het hart beschadigt. Zelfs bij de kleinste premature kinderen met een patent ductus arteriosus kan de PDA vaak worden gesloten met een katheterbehandeling.
Bij voldragen pasgeborenen en zuigelingen die geen symptomen hebben, geven artsen de tijd om de PDA vanzelf te laten sluiten voordat ze een behandeling voorstellen.
Als de ductus arteriosus nog open is tegen de tijd dat baby's 1 of 2 jaar oud zijn, is het zeer onwaarschijnlijk dat deze vanzelf sluit. Op dat moment raden artsen meestal een procedure aan om de PDA te sluiten om het risico op endocarditis uit te sluiten.
In de meeste gevallen sluiten artsen de patent ductus arteriosus door een klein apparaatje of spiraaltje in te brengen tijdens een hartkatheterisatie. Tijdens deze procedure wordt het sluitingsapparaatje bevestigd aan het uiteinde van een lange, dunne buis (katheter). De katheter wordt in de grote ader in de lies ingebracht. De katheter wordt voorzichtig door het bloedvat naar boven geschoven tot bij het hart en dan nog een stukje verder tot de punt met het apparaat in de ductus zit. Zodra het apparaat op de juiste plaats zit, wordt het uitgezet om de ductus te sluiten.
Soms, vooral als de ductus ongewoon groot is, voeren artsen een operatie uit om de ductus te sluiten.
Kinderen moeten antibiotica nemen voor tandartsbezoeken en voor bepaalde operaties (zoals aan de luchtwegen), gedurende de eerste 6 maanden na het sluiten van de ductus. Soms zijn antibiotica langer nodig als een operatie de ductus niet volledig kan sluiten. Deze antibiotica worden gebruikt om een ernstige hartinfectie, endocarditis genaamd, te voorkomen.
Bronnen: