Het onderstaande is de letterlijke vertaling van de online versie van de
Merck Manual, consumer version.
Lees meer over de Merck Manuals.
| Lichamelijke oorzaken en kenmerken van chronische buikpijn | ||
| Oorzaak1 | Gemeenschappelijke kenmerken2 | Tests3 |
Aandoeningen van het spijsverteringskanaal | ||
|
Bij kinderen, niet groeien zoals verwacht (failure to thrive) |
Bloedtests om de hoeveelheid antilichamen te meten die worden aangemaakt wanneer coeliakiepatiënten voedingsmiddelen eten die gluten bevatten Biopsie van de bovenste dunne darm |
|
Cholecystitis (ontsteking van de galblaas), indien chronisch |
Terugkerende krampachtige pijn rechtsboven in de buik |
Echografie om naar galstenen te zoeken |
|
Terugkerende krampachtige pijn rechtsboven in de buik Meestal geen ongemak, maar als de dikke darm gedeeltelijk verstopt is, mogelijk krampachtig ongemak. Soms bloed in de ontlasting (bloed kan zichtbaar zijn of ontdekt worden tijdens een onderzoek door een arts). Gewichtsverlies. |
Beeldvormende onderzoeken zoals CT-scan van de dikke darm na het drinken van een contrastmiddel (CT-colonografie) |
|
|
Harde, minder frequente stoelgang die moeilijk te passeren is Krampachtige pijn in de onderbuik die afneemt na een stoelgang Soms pijn tijdens de stoelgang |
Onderzoek door een arts, inclusief grondige voedingsanamnese |
|
|
Terugkerende episodes van hevige pijn met koorts, verlies van eetlust, gewichtsverlies en diarree |
Beeldvorming van de dunne darm (CT-scan, MRI-scan of CT-enterografie) |
|
Gastro-oesofageale reflux (GERD) (soms gerelateerd aan een hernia hiatus) |
Brandend maagzuur (brandende pijn die begint in de bovenbuik en naar de keel gaat, soms met een zure smaak in de mond) Soms pijn op de borst Soms hoesten, heesheid of beide Symptomen soms verergerd door liggen Verlichting met maagzuurremmers |
Vaak alleen een doktersonderzoek plus een behandeling met medicijnen om de zuurproductie te onderdrukken (als de symptomen verlichten, is de oorzaak waarschijnlijk gastro-oesofageale refluxziekte) Soms endoscopie van het bovenste deel van het spijsverteringskanaal (onderzoek van de slokdarm en de maag met een flexibele kijkbuis), röntgenfoto's van het bovenste deel van het spijsverteringskanaal nadat barium via de mond is toegediend (bariumslik), of testen op de aanwezigheid van zure reflux met een pH-sonde. |
|
Opgeblazen gevoel, krampen, gasvorming (winderigheid) en diarree na het eten van melkproducten |
Soms een ademtest om waterstof op te sporen, wat wijst op onverteerde lactose Een dieet waarbij voedingsmiddelen die lactose bevatten worden uitgesloten (eliminatiedieet) om te bepalen of deze voedingsmiddelen de symptomen uitlokken. |
|
|
Constante pijn in de bovenbuik, vaak uitstralend naar de rug Gewichtsverlies Soms geelzucht |
MRI-scan/MRCP Endoscopische ultrasonografie |
|
Pancreatitis, indien chronisch of gepaard met een pancreaspseudocyste |
Episoden van hevige pijn in het bovenste midden van de buik Soms diarree en vet in de ontlasting Meestal bij mensen van wie bekend is dat ze acute pancreatitis hebben gehad |
Bloedonderzoek om het niveau te meten van een enzym dat door de alvleesklier wordt geproduceerd Beeldvormende onderzoeken zoals CT-scan of MRI-scan/MRCP Ontlastingonderzoek (voor chronische pancreatitis) |
Parasitaire infecties (met name giardiasis) |
Recente reizen naar ontwikkelingslanden, inname van water uit beken of meren, of contact met mensen met de infectie Krampen, winderigheid en diarree |
Onderzoek van ontlasting om te controleren op parasieten of hun eitjes |
|
Maagpijn verlicht door voedsel en maagzuurremmers Kan mensen 's nachts wakker maken Kan worden veroorzaakt door het gebruik van NSAID's |
Endoscopie en biopsie voor Helicobacter (H.) pylori (bacterie die maagzweren kan veroorzaken) Soms een H. pylori-ademtest of een ontlastingstest |
|
Littekenweefsel dat zich rond de darmen ontwikkelt (verklevingen) bij mensen die een buikoperatie hebben ondergaan |
Krampachtig ongemak vergezeld van misselijkheid en soms overgeven |
Upper GI series (röntgenfoto's van de maag en dunne darm na het drinken van vloeibaar barium) en andere röntgenfoto's van de dunne darm. |
|
Indigestie of lichte pijn Vaak kleine hoeveelheden bloed in de ontlasting (alleen waarneembaar tijdens onderzoek door een arts) Meestal bij oudere volwassenen |
Endoscopie van de slokdarm en de maag |
|
|
Krampachtige pijn met verschillende afzonderlijke episodes van bloederige diarree Meestal bij jongvolwassenen |
Sigmoïdoscopie of colonoscopie Biopsie van het rectum of de dikke darm |
|
| Nier- en urinewegaandoeningen | ||
Geboorteafwijkingen van de urinewegen |
Frequente urineweginfecties Meestal bij kinderen |
Intraveneuze urografie of CT-scan Ultrasonografie |
|
Pijn in de zij (flank) die komt en gaat, vaak bij mensen van wie bekend is dat ze stenen hebben Soms koorts |
CT-scan of intraveneuze urografie |
|
| Aandoeningen van het voortplantingssysteem (bij vrouwen) | ||
|
Ongemak voornamelijk voor of tijdens de menstruatie |
||
Eierstokcyste |
Vaag ongemak in de onderbuik |
Echografie van het bekken |
|
Opgeblazen gevoel Soms een massa in het bekken die ontdekt wordt tijdens het onderzoek door een arts |
Echografie van het bekken |
|
| Systemische aandoeningen | ||
|
Terugkerende aanvallen van hevige buikpijn en braken Soms spierzwakte, toevallen en mentale stoornissen (zoals irritatie of agitatie) Bij sommige vormen van porfyrie, blaarvorming op de huid bij blootstelling aan zonlicht |
Urinetesten en bloedonderzoek om te controleren op stoffen (porfyrines) die tijdens de aanvallen worden geproduceerd |
|
Cannabis (marihuana) gebruik (cannabinoïde hyperemesis syndroom) |
Aanhoudende misselijkheid, braken en indigestie Ontstaat meestal na langdurig cannabisgebruik Verlicht na een warme douche of verdwijnt nadat mensen stoppen met marihuana gebruiken |
Onderzoek door een arts |
|
Familieleden die de aandoening hebben Episoden van buikpijn die 48 tot 72 uur duren en vaak gepaard gaan met koorts Begint tijdens de kindertijd of adolescentie |
Genetische test |
|
Een voedselallergie |
Symptomen die alleen optreden na het eten van bepaalde voedingsmiddelen zoals zeevruchten |
Een eliminatiedieet |
Immunoglobuline A-geassocieerde vasculitis (vroeger Henoch-Schönlein purpura) |
Een roodpaarse uitslag van kleine puntjes (petechiën) of grotere klodders (purpura) op de armen, benen, billen en bovenkant van de voeten Pijnlijke, zachte, gezwollen gewrichten Misselijkheid, braken en diarree Bloed in de ontlasting ontdekt tijdens het onderzoek door een arts |
Biopsie van aangetaste huid |
|
Krampachtige buikpijn Mentale veranderingen zoals een verminderde aandachtsspanne, verwarring en veranderd gedrag Verlies van eetlust, braken en constipatie Pijnlijke gewrichten Meestal alleen bij werknemers die aan lood zijn blootgesteld Vaker bij jonge kinderen die in huizen wonen waar mogelijk loodhoudende verf (verboden in 1978) of loden leidingen zijn gebruikt |
Bloedonderzoek om het loodgehalte te meten |
|
|
Hevige episodes van buikpijn die langer dan een dag duren Terugkerende pijn op andere plaatsen dan de buik, zoals de rug, borst, armen en/of benen Bij zwarte kinderen die meestal familieleden hebben met de aandoening |
Bloedonderzoek om te controleren op sikkelvormige rode bloedcellen en op het abnormale hemoglobine dat sikkelcelziekte kenmerkt. |
|
| 1 Fysieke oorzaken zijn verantwoordelijk voor slechts ongeveer 10% van de gevallen van chronische buikpijn. In de meeste gevallen gaat het om functionele buikpijn. Deze tabel bevat niet alle lichamelijke oorzaken van chronische buikpijn. | ||
| 2 Kenmerken omvatten symptomen en de resultaten van het onderzoek door de arts. Genoemde kenmerken zijn typisch maar niet altijd aanwezig. | ||
| 3 Voor de meeste mensen met chronische buikpijn doen artsen meestal basis bloedonderzoek en urineonderzoek zoals het tellen van complete bloedcellen, bloedonderzoek om te evalueren hoe de lever en alvleesklier functioneren en urineonderzoek. Andere onderzoeken worden gedaan op basis van de resultaten van deze onderzoeken en het onderzoek. | ||
| CT = computertomografie; MRCP = magnetische resonantie cholangiopancreatografie; MRI = magnetische resonantie beeldvorming; NSAID's = niet-steroïde ontstekingsremmers. | ||
Bronnen:
| Colofon Disclaimer Privacy Zoeken Copyright © 2002- G. Speek |